Back-ups maken is soms een hoop ellende, vooral voor kmo’s. Veel back-upmedia op de markt hebben onvoldoende capaciteit, of ze zijn te duur, of niet beschikbaar als u ze nodig hebt. Een steeds populairder alternatief is back-uppen naar een server op internet: een online back-updienst. Wij bekeken een aantal van die diensten voor u.

Bij grote bedrijven is back-uppen een dagelijkse vanzelfsprekendheid. Kleinere bedrijven hebben echter vaak een erg slechte reputatie als het om het maken en onderhouden van back-ups gaat. Dikwijls heeft dat te maken met het gebrek aan middelen die ter beschikking staan. Online back-uppen kan dan een oplossing bieden. Het gaat hier om het maken van een back-up naar een server op internet. Dat kan een traditionele back-up zijn, met een ‘backup window’, maar ook een real-time back-up waarbij de opslagserver dan ergens op internet staat. Bij de traditionele back-up raden we online back-updiensten eigenlijk niet aan: het maken van de back-up is erg traag, want volledig afhankelijk van de snelheid van uw internetverbinding en het kost dus veel tijd om bijvoorbeeld ettelijke gigabytes op deze manier te uploaden, want dat is wat u eigenlijk doet bij online back-uppen en dat maakt het dus nog duur ook.

Bij vaulting (deltablock- of verschilback-ups) speelt dat niet mee, want dat back-upt immers alleen maar gewijzigde bytes. U moet dan wel een permanente verbinding met internet hebben, anders kan vaulting niet. In elk geval is een server op internet best een interessant concept, omdat uw back-up zich dan niet fysiek in de buurt van het origineel bevindt. Bij wat voor calamiteit dan ook kunt u achteraf altijd en snel aan uw back-up.

Nadelen

Over beveiliging hoeft u zich alvast geen zorgen te maken, omdat de meeste online back-upoplossingen standaard voorzieningen hebben voor encryptie. Het grote nadeel van online back-ups maar ook online vaulting komt naar voren als u een restore moet doen. Eén bestand terugzetten is natuurlijk niet zo’n probleem, maar wat als u een hele schijf moet herstellen? Weer gigabytes over het internet transporteren? Het zou dus veel tijd kunnen kosten voor uw systeem op deze manier weer hersteld en opnieuw in gebruik is. Daarnaast kan ook betrouwbaarheid van de online back-upoplossing een probleem zijn. Wat als er een internetrouter ergens uitgevallen is en u de door u gekozen online back-upsite niet meer kunt bereiken? Of als de sitebeheerder plots besluit het bijltje erbij neer te gooien? U merkt het al: een online back-up kan interessant zijn als aanvulling op een lokale back-up, maar zeker niet ter vervanging hiervan!

Geen product maar een dienst

Bij een online back-updienst koopt u geen back-upsoftware, maar een totaaldienst. Die dienst bestaat uit eventuele software (zoals een centraal beheer plus agenten op alle systemen die u wil back-uppen) en ruimte op de servers van de dienstenleverancier. Alle data die u back-upt wordt versleuteld en dan naar de servers van de dienstenleverancier gestuurd die dat opslaat op een beveiligde manier. Een dienstenleverancier zou u moeten garanderen dat alle geback-upte data ook effectief terugleesbaar zullen zijn. Uw back-updienstenleverancier draagt dus zelf de verantwoordelijkheid voor het toegankelijk houden van uw data en neemt uiteraard zelf de nodige voorzorgen voor hun eigen back-ups. U betaalt in essentie het volume dat u verbruikt op de servers van uw dienstenleverancier. Die prijs per GB is meestal degressief en daalt dus naarmate het verbruikte volume stijgt. Qua kosten komen daar mogelijk nog de eenmalige licenties voor bepaalde opties (zoals het back-uppen van open bestanden of bepaalde data- en maildatabases) bij en wellicht een eveneens eenmalige installatie- en activatiekost. Hoeveel u verbruikt, hangt af van hoeveel u back-upt en welke compressie daarop toegepast kan worden.

Prestatietest

Het zal duidelijk zijn dat het maken van verschilback-ups met behulp van deltablokken of een andere methode een enorme snelheidswinst met zich meebrengt. Dat geldt echter niet voor de allereerste back-up of als u besluit een volledige back-up uit te voeren. We wilden dus weten tegen welke snelheid effectief gewerkt kan worden en besloten daarom onze standaard testboom voor back-upsystemen eens te back-uppen naar de onlinedienst om te zien hoe snel het schrijven, teruglezen en vinden van één bestand gaat. Speciaal voor het testen van back-upsystemen hebben we immers een testverzameling van data aangemaakt. Daartoe creëren we een te back-uppen directoryboom op de harde schijf in onze testpc. Deze testboom omvat 940 bestanden in een aantal directory’s die in totaal zo’n 537 MiB in beslag nemen en die uitgewogen werden op hun omvang en verdichtbaarheid, zodat een zo realistisch mogelijke benadering van een stel programma- en gegevensbestanden van een netwerkserver bereikt werd. Dat levert met andere woorden uiteenlopende testdata op, zodat de testresultaten zeker niet slechter zullen zijn voor een willekeurige pc. We zorgden hierbij ook voor een drietal grotere bestanden van meer dan 100 MB, omdat zoiets immers ook vaak voorkomt.

De software kreeg als opdracht om de voormelde directoryboom te back-uppen. Wij maten hoeveel tijd dat kostte en berekenden daaruit een gemiddelde doorvoersnelheid. Omdat de meeste breedbandverbindingen een veel snellere neerwaartse dan opwaartse verbinding bieden, is dit tevens de minimum te verwachten werksnelheid. Een restore zal dus gewoonlijk veel sneller kunnen verlopen. Bij een synchrone internetverbinding is dat natuurlijk niet zo en zal een restore ongeveer dezelfde werksnelheid bieden.We kozen ook nog één enkel bestand uit om terug te zetten op de harde schijf vanaf het back-upmedium. Deze operatie levert ons de QFA Time, of de zoek- en ophaalsnelheid voor één bestand op dat medium. 537 MiB lijkt niet zo veel, maar dan duurt het nog ruim anderhalf tot twee uur in ideale omstandigheden om dit te back-uppen en in het slechtste geval nog veel meer! We hebben getest met een SDSL-lijn die een upstreamsnelheid biedt van 512 kbit/s. Omgerekend levert dat 3,75 MiB/min op. Als onze testbestanden een compressie van 2: 1 halen, zou ons testresultaat 7,5 MiB/min moeten bedragen en bij 3: 1 zelfs 11,25 MiB/min. Bijgevolg vinden we 12 MiB/min een ideale prestatie. Eén ding is meteen duidelijk: de online back-updienst zal een methode moeten bieden voor een volledige back-up en re-store, want dit kan voor grote volumes zoals we al voorspelden zeer zeker niet via het internet gebeuren.

Deltablokken

Deltablokken is een methode om verschilback-ups te maken. Men verdeelt alle data in blokken van een vaste omvang, bijvoorbeeld 128 of 256 KiB. Dan back-upt men alleen de blokken die verschillen ten opziche van de vorige back-up. Hier moet u even opletten, want er zijn back-upsystemen in omloop die altijd vergelijken met het origineel, dus de laatste volledige back-up. Als u dan begint te werken met dergelijke bestanden, cumuleren de gewijzigde blokken dag na dag. Na enkele tientallen dagen zouden de verschilback-ups de volledige back-up al in omvang voorbijsteken! Zo’n methode is dus niet geschikt. Het is veel beter om te vergelijken met de vorige verschilback-up en dus met de meest recente data. Dan blijven de te back-uppen blokken inderdaad en dag na dag zeer beperkt in omvang. Andere systemen ondersteunen wel verschilback-ups, maar geen deltablokken. In dat geval versturen ze telkens een gewijzigd bestand in zijn geheel over het internet. Deze methode is niet aanvaardbaar voor grote bestanden, zoals databases of PST-bestanden van Outlook.

Diensten

Wij bekeken online back-updiensten en de bijbehorende abonnementen van zeven aanbieders voor u. We hebben ook contact opgenomen met BlueBackup en Risc Security, maar die wilden allebei niet meedoen. BlueBackup vindt dat wij veel te veel aandacht schenken aan de prestatietest, maar met die kritiek zijn wij het niet eens vermits maar liefst 70 procent van alle prestatiepunten naar de functionaliteit gaan en niet naar de prestaties. Risc Security wilde deze keer verstek laten gaan, maar zou een volgende keer weer van de partij zijn. De aanbieders die wel aan deze test deelnemen zijn: Backup24, Belgacom, ClearMedia, Combell, HostBasket, MedSAFE en Nucleus.

Backup24 Plus

Backup24 is een online back-updienst uit het Belgische Aartselaar die sinds 2002 bestaat. Het bedrijf biedt de mogelijkheid om de back-updienst dertig dagen lang gratis uit te proberen. U kunt kiezen uit drie abonnementen. Het ‘Easy’-abonnement werkt met software van Iron Mountain en is bedoeld voor thuisgebruikers; het ‘Plus’-abonnement is voor kmo’s, werkt met Ahsay en bekijken we in deze test, en het ‘Extreme’-abonnement is voor grotere bedrijven die een continue back-up wensen en werkt ook weer met Iron Mountain. Omdat de online back-upsoftware van Ahsay populair is en dus door meerdere aanbieders gebruikt wordt, vindt u meer uitleg over deze software in een tekstkader bij dit artikel. Backup24 biedt de mogelijkheid tegen een meerprijs van 70 euro om een eerste back-up of volledig noodherstel ter plaatse te komen uitvoeren, maar dat is gratis als u minstens 100 GB te transfereren hebt. Ahsay biedt een webinterface om een noodherstel te doen van een pc zonder dat u eerst de Backup24-client moet installeren, of als u een bepaald bestand op een andere, niet van de client voorziene, pc wil teruglezen. Backup24 heeft geen eigen datacenters en moest de opslagruimte dus noodzakelijkerwijze uitbesteden, zoals de meeste andere aanbieders trouwens. Het bedrijf gebruikt twee gescheiden datacenters met toegang via verschillende providers om een permanente beschikbaarheid te verzekeren. Er is een onbeperkte en gratis helpdesk en Backup24 bewaakt de regelmaat van uw back-ups. Als in die regelmaat een anomalie wordt vastgesteld, stuurt het bedrijf u een e-mail. Onze prestatietest laat een bliksemsnelle QFA van nauwelijks één seconde zien en een gemiddelde werksnelheid van zo’n 3,5 MiB/minuut. Het aanbod van Backup24 is weliswaar functioneel en qua prestaties interessant, maar qua prijs zit het meer in de middenmoot.

Belgacom Business Backup

Als telecombedrijf biedt Belgacom zowat elke communicatiedienst aan die we maar kunnen verzinnen. Ook een online back-updienst hoort bij het aanbod van Belgacom. Het bedrijf biedt er in feite meerdere aan, maar wij bekijken hier Business Backup. Dit abonnement biedt standaard zowat alles aan wat u nodig hebt om uw bedrijfspc’s te back-uppen, inclusief de mogelijkheid om open bestanden te verwerken. Belgacom komt ook bij u langs om een eerste grote back-up of een noodherstel uit te voeren, maar deelde ons daarvoor helaas geen prijzen mee. Op aanvraag, heet dat dan. De software is vanIron Mountain en deze biedt een karige maar gebruikersvriendelijke interface. Er zijn maar vier hoofdfuncties: samenvatting, back-upset, terughalen en geschiedenis. Voor het maken van back-ups en het terugzetten daarvan gebruikt Iron Mountain een boomstructuur met aanvinkbare vakjes voor bestanden en directory’s. Dat is een veelgebruikte en goedwerkende methode. Er is een webinterface om snel aan uw geback-upte data te kunnen, ook zonder dat de clientsoftware geïnstalleerd is.

Qua prestaties zijn we niet echt in de wolken: gemiddeld 3,7 MiB/min is weliswaar de hoogste snelheid in deze test, maar het komt overeen met de minimumsnelheid zonder compressie, terwijl de back-agent nochtans meldt dat hij onze testboom van 537 MiB kon comprimeren tot 421 MiB.

ClearMedia Online Backup

In Merksem treffen we het hostingbedrijf ClearMedia aan. Dat biedt allerlei internetoplossingen aan en ontwikkelt ook software. Als je als bedrijf aan hosting en collocatie doet, ligt het aanbieden van een online back-updienst eigenlijk nogal voor de hand. Bij ClearMedia hebben ze de software daarvoor echter niet zelf ontwikkeld, maar gingen ze shoppen bijLebshama voor de back-upsoftwareAhsay. Bij het abonnement van ClearMedia betaalt u geen activatiekost, voor een eerste volledige back-up on-site 95 euro, voor een volledig noodherstel 125 euro. Met een abonnementskost van zo’n 60 euro per maand voor een opslagcapaciteit van 5 GB hoort ClearMedia qua kostprijs bij de wat duurdere diensten. De door ons gemeten prestaties in werksnelheid zijn bij de hogere in de test, al zou die 3,1 MB/min wat ons betreft nog mogen verdubbelen. De snelle-bestandstoegang is met gemiddeld één seconde per bestand wel heel erg snel, dus daar hebben we zeker geen klagen over.

Combell Business Backup

Combell is het laatste autonome Belgische hostingbedrijf, dat door een aantal overnames (waaronder recent Easyhost) steeds beter in staat blijkt allerlei internetdiensten aan te bieden. Online back-ups hoort daar ook bij. Daartoe gebruikt Combell de software van het Nederlandse Iaso. De Iaso back-upclient die u op de te back-uppen pc’s of servers installeert, automatiseert het hele back-upproces volledig zodat er dus geen enkele menselijke tussenkomst meer vereist is na de initiële instelling. Er is 128-bit AES-encryptie, ondersteuning voor back-ups van open bestanden zoals die van Outlook, Exchange of SQL Server. Iaso heeft een eigen ontworpen en geavanceerde datareductietechnologie wat hen toelaat een volledig schijfgebaseerd retentiesysteem te gebruiken. Overigens houdt Iaso standaard 30 generaties van al uw data bij, zodat u altijd terugkunt naar een vorige versie mocht er iets onverhoeds gebeurd zijn met uw data. Het deltabloksysteem van Iaso wordt niet alleen gebruikt voor het back-upproces, maar deze blokken dienen ook als basis voor de eigenlijke bestandopslag. Het hele encryptie- en compressieproces gebeurt met deze blokken, net zoals het bijhouden van meerdere generaties. Op deze manier garandeert Iaso ook dat voor het back-uppen van nieuwe deltablokken effectief vergeleken wordt met de meest recente deltablok en niet met die van een eerder gemaakte volledige back-up. Dat maakt de differentiële back-ups heel wat efficiënter dan bij de concurrentie, aldus Iaso. Ook bij restores wordt voor alle te herstellen datablokken eerst gecontroleerd of die al lokaal aanwezig zijn en dus niet over het internet verstuurd worden als dat niet nodig is. Dat betekent dat het systeem van Iaso enorm besparend werkt inzake datatransmissie én inzake benodigde opslagruimte op hun servers (wat u tenslotte moet betalen): unieke datablokken worden altijd maar één keer opgeslagen, ongeacht in hoeveel bestanden ze voorkomen.

Inzake pure werksnelheid zijn we teleurgesteld bij Combell: we haalden nauwelijks 2,9 MiB/min en dat is echt traag. De QFA gebeurde binnen de seconde en dat is wel prima. Combell biedt voor een meerprijs een oplossing voor de eerste back-up of voor een compleet noodherstel. Ze vertelden ons helaas niet hoeveel die meerprijs precies bedraagt, maar gaven alleen”op aanvraag” op.

Hostbasket Online Backup – Professional Edition

Hostbasket is een Belgisch hostingbedrijf uit Lochristi (bij Gent) dat begin januari voor 5 miljoen euro overgenomen werd door Telenet. De software voor hun online back-updienst is het NederlandseBackupAgent van het gelijknamige bedrijf uit Delft. De back-upsoftware is door BackupAgent zelf ontwikkeld en dus geen Amerikaans of Taiwanees product zoals bij de meeste andere aanbieders van online back-updiensten.

Hostbasket heeft een aantrekkelijk geprijsde dienst met 8 euro per GB en per maand en doet een volledige back-up of restore gratis als een harde schijf met uw data via de post of een koeriersdienst verstuurd kan worden.

BackupAgent biedt u twee manieren om toegang te krijgen tot het systeem: via een BackupAgent-clientsoftware die u downloadt en installeert, en via BackAgent WebAccess. Dat laatste geeft u toegang via uw webbrowser. Zo kunt u vanop eender welke pc eender waar ter wereld een of meerdere bestanden toevoegen aan uw bedrijfsback-up of er juist van inlezen. Er is dus geen beperking op het aantal pc’s dat u een back-up laat maken: de enige beperking is de opslagruimte die u gebruikt. De BackupAgent client heeft een erg fraai XP-achtig uiterlijk. De verschillende opdrachten worden via korte, duidelijke zinnen in het algemeen-menupaneel linksboven weergegeven. Dit is erg gemakkelijk en gebruikersvriendelijk. Als u zegt dat u een back-up wil maken, krijgt u een gebruiksvriendelijke wizard. De hoofdinterface heeft een boomstructuur waar u maar in hoeft te klikken om meer details te zien of om onderdelen te laten back-uppen. Ook voor sommige andere taken zijn er overigens wizards voorzien. Restores werken met een boomstructuur waarin u kunt navigeren om te kiezen welk bestand of welke bestanden of directory’s u wil herstellen. Dat werkt prima, maar de navigatie doorheen de directoryboom van een gemaakte back-up is wel erg traag. U kunt meerdere back-upschema’s definiëren en eenmaal dat u dat ingesteld heeft, kunt u alles in de achtergrond laten lopen. Met behulp van de logs of de WebAccess webinterface kunt u dan van tijd tot tijd controleren of alles in orde is. Qua prestaties zit HostBasket met nauwelijks 2,5 MiB/min onderaan in deze test. Ook de QFA was met 3 s trager dan die van de andere diensten in deze test. Het voornaamste positieve punt van HostBasket is de abonnementsprijs met bijhorende gebruiks- en werkingskost.

MedSAFE Connected Data Protector / Connected Backup

MedSAFE is een buitenbeentje. De dienst wordt namelijk aangeboden door MediBRIDGE en dat bedrijf biedt software en diensten aan voor artsen en andere medische beroepen. MedSAFE (vandaar ook de naam) is dan ook bedoeld als een online back-updienst voor de medische wereld en om de cruciale patiëntengegevens off-site te kunnen back-uppen. Omdat MedSAFE ook buiten de medische toepassingswereld aangeboden wordt, hebben we het in deze test opgenomen. MedSAFE maakt gebruik van een volautomatische back-upserver die op een andere fysieke en beveiligde locatie gespiegeld wordt met behulp van een zogenaamde mirrorserver. De back-upsofware is Connected Data Protector, maar MedSAFE wil die laten opvolgen door Connected Backup van Iron Mountain, die we ook bij andere hosters in deze test aangetroffen hebben. Op dit moment levert MedSAFE Connected Data Protector als u niet met Vista werkt, en Iron Mountain Connected Backup als u wel met Vista werkt. Op termijn is het de bedoeling dat iedereen met Iron Mountain Connected Backup werkt via een automatische upgrade van de clientsoftware, maar op dit moment is dat migratieproces kennelijk nog niet foutvrij. Wij kregen de accountgegevens voor Connected Data Protector eerst binnen en hebben die dus getest. Als u wil weten hoe de Iron Mountain Connected Backup client werkt, kunt u even kijken onder de paragraaf over het product van Belgacom, dat immers ook met deze client werkt. De gebruikte encryptie is AES en dat is dus zeker veilig. Er is een webinterface om een noodherstel te doen van een pc zonder dat u eerst de softwareclient moet installeren, of als u een bepaald bestand op een andere, niet van de client voorziene pc wil teruglezen. Het back-upprogramma van Connected Data Protector is gebruiksvriendelijk en erg duidelijk. Ons enige puntje van kritiek is dat het kiezen van het tabblad ‘Backup View’ de eerste keer altijd een volledige scan van alle drives in de ‘Deze Computer’-map van Windows tot gevolg heeft. Dat kan lang duren en zou daarom best selecteerbaar en parametriseerbaar door de gebruiker zijn en dat is nu dus niet het geval. Het back-upsysteem kan identieke bestanden herkennen en back-upt die dan niet opnieuw. Elk uniek bestand wordt dus altijd maar één keer geback-upt. Verder werkt het deltablokkensysteem wel prima, maar gaat het cumulatief totdat de bestanden na de retentieperiode bijgewerkt zijn. Hoe lang dat duurt, hangt van uw instellingen af, maar in de meeste gevallen zullen de bestanden dagelijks bijgewerkt worden. Positief is dat een eerste back-up en een volledig noodherstel bij u ter plaatse zonder meerprijs mogelijk zijn. Zoals u wel kunt verwachten, doet MediBRIDGE dit alleen voor grote volumes. De Connected Data Protector back-upclient is erg gebruiksvriendelijk en werkt dus prettig. Bij MedSAFE hoort een webdienst die iROAM heet en waarmee u ook vanop vreemde computers via een webbrowser aan uw geback-upte bestanden kunt.

In onze praktijktest maten we een hoge werksnelheid van ongeveer 3.6 MiB/min en een snelle-bestandstoegang van één seconde, maar een gebruiker moet tot zes seconden wachten voordat hij effectief aan het bestand kan omdat de client behoorlijk wat tijd verliest bij het contact leggen met de server.

Nucleus Online Backup

Uit Antwerpen komt het hostingbedrijf Nucleus. Dat biedt een erg interessant geprijsde back-updienst aan voor zowel particulieren als bedrijven. De Nucleus Business Backup werkt met de populaire back-upsoftware van Ahsay, waarover u meer in een tekstkader vindt. Als u zelf een harde schijf vult met uw data en opstuurt naar Nucleus, kost een eerste volledige back-upsessie u niets. Als iemand van Nucleus naar u toe moet komen om zo’n eerste back-up uit te voeren, kost u dat 75 euro per uur. Dat geldt ook voor een noodherstel. Dat is redelijk. De echte topper hier is de gebruiksprijs: met slechts 2,1 euro per maand en per GB echt gebruikte opslagruimte is Nucleus het goedkoopst van allemaal. En inzake prestaties is het ook niet slecht in vergelijking met de andere diensten: wij maten een QFA van één seconde en een werksnelheid van 3,5 MiB/min.

Conclusie

We zijn niet echt opgetogen over de resultaten van onze prestatiemetingen. Geen enkele dienst slaagde erin de capaciteit van onze SDSL-lijn te benutten. Eén willekeurig bestand terughalen ging wel altijd snel, zelfs bij MedSAFE hoewel daar in totaal zes seconden gewacht moest worden op dat ene bestand omdat de client nogal wat tijd verloor tijdens de connectiefase. De allerhoogste prestaties inzake functionaliteit, werksnelheid en zoeksnelheid troffen we bij Backup24 aan. De verschillende op Ahsay gebaseerde back-updiensten ontlopen elkaar weinig qua werksnelheid en dus bepalen we onze keuze voornamelijk aan de hand van de geboden functionaliteit en prijs. Nucleus staat dan helemaal alleen bovenaan omdat de dienst zo goedkoop is en HostBacket staat op de tweede plaats. De derde plaats is voor topscorer Backup24.

Johan Zwiekhorst