Of je nu voor bent of tegen, de online encyclopedie Wikipedia ís handig en hééft enkele interessante troeven. Maar kan de community ook boeken schrijven? Maak kennis met ‘WeBook’, de voorbode van een nieuwe generatie 2.0-uitgevers.

Of je nu makelaar bent, bankier of stofzuigerverkoper: het internet haalt ieders manier van werken overhoop. Tot de volgende categorie van ‘slachtoffers’ behoren de Aspes en de Lanoyes dezer wereld. Gedaan met de eenzame en schuchtere auteur die jaren aan zijn verhaal sleutelt, WeBook.com gooit het traditionele model van publiceren helemaal overboord, en trekt voluit de kaart van de massa. Aan het fictieboek ‘Pandora’, de eerste worp van WeBook, werkten maar liefst 34 mensen mee. De klus was geklaard op minder dan zes maanden.

Net zoals de opensourcebeweging en de online encyclopedie Wikipedia, vertrekt ook WeBook van de premisse ‘hoe meer deelnemers, hoe groter de creativiteit’. Of ‘Pandora’ dan ook een goed boek is? Daarover zijn de meningen verdeed. Het verhaal bevat een snuifje terrorisme, een lepeltje liefde en een likje yoga. Het is geen Mulisch, laat staan een Marquez, maar het is wat je kan verwachten van een rist universiteitsstudenten die samen een thriller bijeen pennen.

Desalniettemin is Pandora op zijn minst een interessant experiment. Een experiment dat een glimp werpt op hoe het internet de manier van boeken maken en uitgeven kan veranderen. “De sector gaat nu al meer dan 150 jaar op dezelfde manier te werk”, aldus ceo Susan Heilbronner van WeBook. “Wij willen de eerste uitgever zijn van de nieuwe generatie.”

Heilbronner publiceert boeken niet enkel op papier, maar voegt daar meteen een elektronische versie aan toe die via het web kan gedownload worden. Daarnaast verwijst WeBook in korte sms’jes naar hoofdstukken op het web, die via een mobieltje ‘geconsumeerd’ kunnen worden.

Klinkt te gek voor woorden? Misschien. Maar de 59 hoofdstukken van Pandora zijn aan de korte kant, en ze zijn wel degelijk geschikt voor een iPhone. Andersom bracht een Japanse uitgever onlangs een heuse sms-roman uit op papier. Van dit boek werden op enkele dagen tijd 1.300.000 exemplaren verkocht.

Writer’s Block

Het idee om het boekwezen om te toveren tot een kunstvorm waartoe ook Jan Modaal kan deelnemen, is in deze 2.0-tijden niet eens zo ver gezocht. Hoe het werkt? Aspirant-auteurs kunnen op WeBook een leuk idee of een korte synopsis posten, of een paar hoofdstukken van een verhaal waar ze een serieuze writer’s block aan hebben overgehouden. Anderen kunnen dan kritiek geven op de tekst, verhaallijnen voorstellen, of gewoon aanbieden om te helpen.

Enkele maanden na de start telt WeBook al duizenden leden uit meer dan 100 landen, zijn er al 20.000 boeken in ontwikkeling, en wedijveren heuse teams met elkaar om toch maar hun hoofdstuk in een project te krijgen. 250 (vooral non-fictie)verhalen zijn intussen al helemaal afgewerkt.

Wanneer een project klaar is, wordt er in de beste Idool-traditie gestemd door het grote publiek. De boeken die het meeste aantal stemmen binnenhalen, komen in de top tien terecht, en worden vereeuwigd op papier. Dit jaar zouden er alles bij elkaar een tiental boeken gedrukt worden. Volgend jaar moeten er dat minstens 25 worden.

Susan Heilbronner zegt voor kwaliteit te gaan, maar wat is kwaliteit? Volgens critici was Pandora niet meteen een meesterwerk, maar de massa dacht daar anders over. Moeten de professionals de norm bepalen, of is het aan de community om dat te doen?

Eerstdaags kan er ook per genre gestemd worden, en dat zou het kwaliteitsvraagstuk op een positieve manier moeten beïnvloeden. Niet alle onderwerpen lenen zich immers zomaar om gekeurd te worden. Een boek over wiskunde zal niet bij iedereen in de smaak vallen, maar bij een kleinere doelgroep allicht wel.

Zakelijk model

Het businessmodel achter We-Book is eenvoudig: er moeten boeken verkocht worden, echte, papieren boeken. Heilbronner hoopt in de nabije toekomst een ‘volwassen’ uitgever te worden met honderden titels en miljoenen verkochte exemplaren. “Met meer dan 500.000 unieke bezoekers per maand op onze website, hebben we intussen al een serieuze community uitgebouwd. Een groot deel van die mensen koopt onze boeken ook, want ze hebben er immers zelf op gestemd of aan meegewerkt. In die zin weten we dat we minstens break-even zullen draaien.”

“Als je een kinderboek schrijft, dan wil je feedback hebben”, geeft de ceo nog een woordje uitleg bij de werkwijze, “en niet alleen van ouders of kinderen, maar ook van de algemene (top)feedbackers. Als je die commentaar dan ook daadwerkelijk krijgt, en je doet er iets mee, dan zullen er meer mensen op je stemmen, en dan zal je boek ook beter verkopen.”

WeBook kiest voor een 50/50-winstdeling met de schrijvers, en zorgt voor de bescherming van het copyright. De grootste kassuccessen verwacht het bedrijfje van duo’s van getalenteerde maar minder creatieve schrijvers, en creatieve mensen die het aan tijd ontbreekt om achter de pc te kruipen. “Als je zulke lieden kan laten samenwerken, krijg je het beste van beide werelden.”

www.webook.com

Frederik Tibau