André Danthine, hoogleraar aan de Universiteit van Luik en oprichter van RUN (Research Unit in Networking), koos er bij het bereiken van zijn emeritaat voor om zijn opleidingsactiviteiten voort te zetten via een eigen bedrijf, NETIDA (www.netida.com).

Met NETIDA wil André Danthine doorgedreven diensten- en infrastructuuropleidingen voor communicatienetwerken bieden aan kaderleden en ingenieurs van telecom- en it-bedrijven die migreren naar een 100 procent ip-omgeving. Aan dat soort geavanceerde permanente opleiding is in de ict-sector een tekort, aldus Danthine. Hij pleit er ook voor dat zo’n programma zou uitgaan van de universiteiten.

Verwarring

Hoe staat het met het informaticaonderwijs in Wallonië? André Danthine : “Ik maak me ernstig zorgen over het gebrek aan belangstelling voor it bij jonge mensen die uit het middelbaar onderwijs komen. We zien dat de inschrijvingen aan de universiteiten niet meer stijgen. Tegelijk moeten we ook toegeven dat we er niet in geslaagd zijn studenten naar beroepen te lokken waar de man/vrouw-discriminatie toch erg klein is. Daar zijn een aantal verklaringen voor. Zo goed als iedereen heeft thuis een computer staan maar daarom ben je nog geen informaticus. De informatisering dringt door in alle geledingen van onze samenleving, ook in onze vrije tijd. It is daardoor gemeengoed geworden en maakt nu deel uit van het leven van iedereen. Die vanzelfsprekendheid heeft de perceptie van het beroep ‘informaticus’ vervormd. Vaak denkt de goegemeente daarbij aan een programmeur of webontwerper. Een informaticus is echter vooral een architect die, in een professionele omgeving, een structuur ontwerpt die beantwoordt aan de behoeften van een onderneming. Zo duidelijk als de mensen weten wat een dokter doet, zo onduidelijk is hun voorstelling van het it-vak. Ik zag gisteren een reportage op tv over de logistiek van Colruyt waarin te zien was hoe de bevoorrading vanuit de opslagplaatsen volledig gestuurd wordt door een it-systeem dat de plaatsing van de racks en de palletten organiseert volgens de bestellingen uit de winkels maar ook volgens de afstanden. Dat herleidt de transporttijd tot een minimum en optimaliseert de aanvulling van de rekken. Dat is een typisch voorbeeld van een toepassing die men aan een informaticus kan toevertrouwen.”

IT-onderwijs in Wallonië

“Dat it aan bod komt in zo goed als alle studierichtingen draagt ook bij tot die verwarring. De studenten redeneren dat ze sowieso lessen informatica krijgen en dus voor een stuk it’er worden. Dat is waar en niet waar want ze krijgen niet de basiskennis die specifiek is voor informatica. Dezelfde redeneerfout zat ook in het eerste Marshallplan, dat geen specifiek ict-gedeelte bevat, op grond van het kwalijke argument dat ict overal aanwezig is. Gelukkig is die fout in de tweede versie van het plan rechtgezet.”

En wat met de kwaliteit van het informaticaonderwijs? André Danthine: “Alle universiteiten hebben tegenwoordig een informaticadepartement. Ze hebben er de voorbije 10 jaar veel in geïnvesteerd en we beschikken in Wallonië over een goede omkadering voor de studenten. Alle fundamentele domeinen van de informatie- en communicatietechnologie komen aan bod en de middelen zijn er om meer mensen op te leiden dan vandaag het geval is. Bologna heeft de kaarten een beetje door elkaar geschud. Het nieuwe programma geeft de studenten meer keuzemogelijkheden. Het aantal instellingen dat een masteropleiding organiseert neemt toe. En wellicht zullen sommige opleidingen beter scoren dan andere. Het is niet uit te sluiten dat er ook bij ons trends opduiken die in de VS al langer bestaan. Daar zijn er twaalftal zeer grote universiteiten voor it en ingenieurswetenschappen die een zeer strenge selectie maken van hun studenten en in hun masteropleidingen maar 15% van de eigen studenten toelaten. De rest bestaat uit de knapste koppen van andere, minder hoog aangeschreven universiteiten en veel buitenlandse studenten.”

Een tekort aan permanente opleiding

Wat denkt André Danthine van de opleidingen die georganiseerd worden door de Waalse kenniscentra Technifutur en Technofutur? “Die opleidingen zijn er gekomen om mensen weer aan het werk te zetten. Een zeer lovenswaardig initiatief maar het gaat om relatief elementaire opleidingen zoals het aanleren van de beginselen van Java of netwerkbeheer. Er is geen vergelijking mogelijk met de grondige traditionele opleidingen. Wat in België ontbreekt, is een permanente opleiding voor mensen met een universitair diploma. Het is aan dat tekort dat ik, op bescheiden wijze, probeer tegemoet te komen door kaderleden en ingenieurs op te leiden van bedrijven zoals Mobistar, Syntigo, Alcatel, France Telecom, de Luxemburgse PTT en de Europese Commissie. Die mensen zijn vragende partij om hun opleiding voort te zetten in wat hen echt interesseert en van belang is voor hun beroep. Dit soort inhoud zou volgens mij verstrekt moeten worden door een universiteit en niet zozeer door private initiatieven zoals dat van mij. Er zouden specifieke opleidingsprogramma’s moeten bestaan waar mensen na vijf of tien jaar beroepsactiviteit hun horizon kunnen verruimen. En dan heb ik het niet over avondlessen. Je kan niet verwachten dat mensen erg geconcentreerd zijn nadat ze een hele dag gewerkt hebben en de volgende morgen alweer vroeg op moeten. Je zou de universiteiten de opdracht moeten geven die opleidingen te organiseren. In de medische sector gebeurt dat toch ook: huisartsen moeten na een zekere periode opnieuw naar de universiteit om zich bij te scholen. Je kan de ondernemingen op twee manieren een duwtje in de rug geven: door het toekennen van fiscale voordelen maar ook door het opleggen van fiscale boetes als ze hun werknemers geen opleiding laten volgen.”

ICT-research

“Van de kant van de universiteiten moeten er ook researchprogramma’s voor ict worden ontwikkeld zoals voor elk ander domein. Het is dat onderzoek dat uitmondt in de creatie van spin-offs. Op dat gebied staan Louvain-la-Neuve en Luik het verst. Op die manier zijn er internationaal erkende bedrijven opgericht zoals EVS, Iris, IBA en nog andere. Dat is zeer positief voor het imago van Wallonië, net zoals de komst van Google naar Bergen. Dat Goo-gle-datacenter is een belangrijk signaal voor Wallonië. De deal is er natuurlijk gekomen met overheidssteun en door het feit dat zowel Google als de politieke wereld er voordeel bij hebben. Maar ze hebben vooral een omgeving gevonden waar ze konden beschikken over de bandbreedte die ze nodig hadden. Het is al met al toch een enorm belangrijke site, met een datacenter dat aan de spits staat in zijn sector. Het zou ook een positief effect moeten hebben op de tewerkstelling via de diensten van allerlei toeleveranciers. Net als de automobielsector en de staalnijverheid kan de it niet meer bestaan zonder toeleveranciers.”

Herziening van het Marshallplan 2

André Danthine : “Andere initiatieven kunnen veelbelovend zijn zoals de vestiging van een Microsoft Innovation Center, dat er eveneens gekomen is dankzij de samenwerking van bedrijfsleven en politiek. De komende maanden zal het Marshallplan 2 herzien en gewijzigd worden door de nieuwe Waalse regering. Die heeft er alle belang bij de sector te versterken, zowel wat onderzoek als opleiding betreft, en met name door werk te maken van een doorgedreven permanente opleiding.” #

Jean-Luc Manise