Het voorbije jaar hebben zowel banken, voedingsbedrijven, retailers als energiebedrijven proefprojecten met blockchaintechnologie opgezet. Zal deze nieuwe technologie hun manier van werken fundamenteel veranderen of springen ze mee op een voorbijvliegende hype?
Blockchain wordt een van de topprioriteiten. Dat gaven Belgische bedrijfsleiders dit jaar aan in de enquête van Beltug. Opvallend, want een jaar geleden haalde de technologie nog niet eens de prioriteitenlijst. Ook werknemers die expertise in blockchaintechnologie op hun cv kunnen zetten, mogen tegenwoordig op veel belangstelling rekenen. Het zegt veel over de opmars die blockchain dit jaar gemaakt heeft, althans in de geesten.
Het principe achter blockchain kenden we al langer: een netwerk van computers houdt in een soort open boekhouding alle transacties bij in ‘blocks’. Die worden versleuteld, digitaal ondertekend en samengevoegd in een keten. Achteraf nog iets aanpassen is onmogelijk, want dat zou de hele ketting veranderen, en dat zou door alle deelnemers in het netwerk opgemerkt worden. Met andere woorden: er is niet langer nood aan een centrale autoriteit om de betrouwbaarheid van transacties te waarborgen.
Totdaar de theorie, maar die werd voorheen nog maar met mondjesmaat in praktijk gebracht worden door IT-diensten van bedrijven. Die moesten zich tot voor kort namelijk zelf verdiepen in de code erachter, bijvoorbeeld via hyper ledger, een open source project van de Linux Foundation. Dat veranderde dit jaar toen IBM daar een eerste commerciële toepassing van lanceerde, een soort publieke cloud-dienst.
Zo bouwde de techgigant bijvoorbeeld een blockchainnetwerk voor KBC en zes andere Europese banken. Die moet de betrokken partijen bij handelstransacties meteen met elkaar kunnen verbinden. Ook een groep voedselbedrijven en retailers, waaronder Dole, Nestlé, Unilever en Walmart, gingen samenwerken met IBM. Dat kondigden ze net na de fipronilcrisis van deze zomer aan: een blockchainnetwerk moet voortaan de wereldwijde voedseldistributieketen kunnen traceren en daardoor de voedselveiligheid verhogen, is het idee. Ook sloegen energiebedrijven en banken de handen in elkaar om energietransacties via blockchain te digitaliseren en efficiënter te maken.
In eigen land kondigden onder meer de Antwerpse diamantsector en de Federatie van notarissen aan om proefprojecten met blockchain op te zetten. Ook de logistieke sector die nu nog vaak te maken krijgt met bergen administratie, toonde interesse. Zo werd in de Antwerpse haven een pilootproject opgezet voor de verwerking van containers met blockchaintechnologie.
De gedecentraliseerde aard van de technologie, die tussenpersonen en een centrale autoriteit overbodig maakt, spreekt duidelijk steeds meer bedrijven uit steeds meer sectoren aan. Tegelijk dreigt ze andere bedrijven of organisaties overbodig te maken – denk aan instellingen die certificaten uitreiken. Daarom was het des te opvallend dat zelfs een certificerende instelling dit jaar besloot om alle certificaten die ze ooit verleend had, meteen zélf beschikbaar te maken via blockchain.
Hype?
De speculatie met bitcoin en andere digitale munten gaat hand in hand met een toegenomen belangstelling voor blockchain, de technologie die eraan ten grondslag ligt. Daardoor wordt nu extra veel lawaai gemaakt rond blockchain als dé nieuwe, revolutionaire technologie. Vaak wordt dan de parallel met de opkomst van het internet getrokken. Maar toen in de jaren 90 massaal internetbedrijven werden opgericht, werd de impact ervan aanvankelijk overschat, waarna de internetzeepbel uit elkaar spatte. Net als het internet is ook blockchain wellicht onderhevig aan de wet van Amara: we hebben de neiging om de impact van nieuwe technologie op korte termijn te overschatten en op lange termijn te onderschatten.
Illustratief was bijvoorbeeld dat dit jaar ineens tal van bedrijven claimden ‘iets met blockchain’ te gaan doen, soms louter om hun beurswaarde op de drijven. En meestal lukte dat nog ook. Zo zag het Britse internetbedrijf On-line Plc haar aandeel meteen met 394 procent stijgen, nadat het haar nieuwe naam aankondigde: ‘On-line Blockchain Plc’. Ook het aandeel van het Amerikaanse biotechbedrijf Bioptix verdubbelde toen het zichzelf ‘Riot Blockchain’ ging noemen. En recent besloot zelfs drankenfabrikant Long Island Iced Tea haar naam te wijzigen naar ‘Long Blockchain‘. Het management van de ice-tea-maker kondigde enkel aan op zoek te gaan naar ‘opportuniteiten die te maken hebben met blockchain-technologie’, maar dat volstond om haar beurswaarde sterk te zien stijgen.
Daarom is het goed om in het achterhoofd te houden dat zowat alle blockchain-projecten op dit moment nog in een ‘proof of concept’-fase zitten. Dat er volop belangstelling is uit verschillende sectoren en dat er allerhande experimenten worden opgezet, is interessant: we leven in spannende tijden. Maar of al die proefprojecten op korte termijn ook daadwerkelijk toegevoegde waarde zullen creëren, zal 2018 (of later) uitwijzen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier