“Elektronisch stemmen moet worden afgeschaft”

“Vanuit democratisch en technisch standpunt moet het elektronisch stemmen worden afgeschaft. De stemcomputer vervangen door een nieuw gelijkaardig systeem heeft weinig zin.” Die opmerkelijke uitspraak komt van ict-professor Carlos De Backer van de universiteit van Antwerpen.

“Vanuit democratisch en technisch standpunt moet het elektronisch stemmen worden afgeschaft. De stemcomputer vervangen door een nieuw gelijkaardig systeem heeft weinig zin.” Die opmerkelijke uitspraak komt van ict-professor Carlos De Backer van de universiteit van Antwerpen.

Naar aanleiding van het nakende einde van het onderhoudscontract op de stemcomputers is de discussie over het elektronisch stemmen opnieuw opgelaaid. Het valt niet te ontkennen dat bij elektronisch stemmen het tellen van de stemmen gemakkelijker en sneller kan worden uitgevoerd. Op het stemsysteem zelf hebben de partijen en de burger zelf totnogtoe weinig kritiek geuit. Maar volgens professor Carlos De Backer “laat de technologie nog niet toe om volledig te voldoen aan de strikte eisen van gebruikersvriendelijkheid en kunnen zowel bij de beveiligings- als bij controlemaatregelen grote vraagtekens worden geplaatst. De kiezer moet maar aannemen dat alles correct wordt geregistreerd en nadien foutloos wordt verwerkt.”

Professor Carlos De Backer houdt een opgemerkt pleidooi tegen het elektronisch stemmen: “De invoering van stemcomputers in de kieslokalen gebeurde in een periode waarin alles wat niet té groot of té zwaar was werd geïnformatiseerd. Dit automatiseringsproject geldt nog steeds als een schoolvoorbeeld van de ongebreidelde informatiseringswoede die zo kenmerkend was voor het laatste decennium van de vorige eeuw.”

Volgens Carlos De Backer zondigt het ontwerp van de stemcomputer tegen de meest elementaire regels van gebruikersvriendelijkheid: “Het systeem is ontworpen door, en mogelijk zelfs voor informatici met weinig oog voor de grote diversiteit aan gebruikers. Zo beperkt een ultraklein CRT-scherm niet alleen de leesbaarheid maar limiteert het tevens de overzichtelijkheid.” Ook het gebruik van een pen als inputmedium vindt hij niet echt gebruikersvriendelijk en de magnetisch kaart levert ook problemen op. “Technisch beantwoordt de stemcomputer onvoldoende aan het democratische principe waarbij elke stemgerechtigde ‘op voet van gelijkheid’ zijn of haar stem moet kunnen uitbrengen. Het huidige systyeem schendt dit democratisch principe voor slechtzienden, ouderen, laaggeschoolden, computeranalfabeten…”

Ook op het vlak van controle blijft de kiezer in de kou staan. “Is de verkregen magnetische kaart wel leeg? Wordt mijn stem wel degelijk op de magnetische kaart geregistreerd? Wordt mijn stem wel op de correcte manier op de magnetische kaart geregistreerd? Zijn de gegevens op de magnetische kaart achteraf wel opnieuw leesbaar? Komen de gelezen gegevens overeen met de gegevens die de kiezer heeft willen registreren?”

Ook bij de voorbereidende fase en over de naverwerking, de telling van de stemmen, heeft de Antwerpse professor informatietechnologie kritische bedenkingen: “Werkt de stemsoftware wel correct in alle omstandigheden? Wordt de correcte software wel aan de gemeentebesturen geleverd? Kan de software ergens nog worden gewijzigd? Is een floppy disk wel een voldoende veilig medium om software te distribueren? Kan de software worden nagebootst? Wordt de juiste software op de computers ingeladen? Is de software voor de berekening van de resultaten wel correct?” Genoeg elementen volgens Carlos De Backer om een einde te maken aan het elektronisch stemmen.