Facebook is van plan om dit jaar meer te doen om te voorkomen dat verkiezingen worden beïnvloed. Maar een aantal inspanningen daarvan bleken in het verleden niet te werken. Tegelijk blokkeert het gelijkaardige initiatieven.
De maatregelen die Facebook neemt stellen onder meer dat alleen erkende instellingen advertenties mogen plaatsen voor de komende Europese verkiezingen eind mei. Ook komt er een soort ‘bibliotheek’ waar mensen kunnen zien welke advertenties iemand heeft geplaatst, hoeveel geld daaraan is uitgegeven en wat voor mensen de berichten hebben gezien. Facebook maakte die ambitie enkele maanden geleden al bekend, maar bevestigt nu dat het er ook effectief komt voor Europa.
Facebook wil ook meer mensen inzetten om in te grijpen als er iets dreigt mis te gaan. In Ierland en Singapore moeten regionale centra worden opgezet, die een ”extra verdedigingslaag tegen nepnieuws en haat” moeten worden voor de ”integriteit van verkiezingen”.
Facebook verwijdert berichten die tegen de regels ingaan, maar er zijn ook berichten die volgens de regels wel mogen, maar die toch ”de authenticiteit van het platform ondermijnen”, zoals sensationele verhalen. Die komen lager in de tijdlijn van gebruikers te staan. Als mensen zulke berichten minder zien, worden ze ook minder gedeeld.
Dit jaar zijn er niet alleen verkiezingen voor het Europees Parlement. In ons land zijn het ook federale en regionale verkiezingen. Ook in Nederland, Israël, Denemarken, Griekenland, Polen, Oekraïne, Nigeria, Tunesië, Zuid-Afrika, Thailand, Indonesië en India kunnen naar de stembus. Of Facebook ook op lokaal vlak inspanningen levert is niet bekend.
De vraag is wel hoe vlot die controle zal werken. Facebook kan bijvoorbeeld fake news ontmaskeren met de hulp van AI, maar hoofdzakelijk in het Engels. Of dat ook in het Frans, Nederlands, Spaans, Catalaans of Hongaars werkt, is niet bekend.
Werken de inspanningen van Facebook wel?
Facebook pakt sinds een jaar graag uit met de inspanningen die het levert om misleiding op haar eigen platform te beperken, maar het bedrijf lijkt daar vooralsnog niet echt in te slagen. Zo kon nieuwssite Vice in oktober zonder enige controle adverteren namens honderd Amerikaanse senatoren.
Ook de databank met politieke advertenties heeft een nare bijsmaak. Zo is het zeker nuttig dat Facebook zo’n initiatief opstelt. Maar tegelijk merkt de politieke website Propublica op dat het zelf zo’n databank had, maar Facebook actief zijn code aanpast om er voor te zorgen dat dat niet lukt. Ook gelijkaardige initiatieven, onder meer bij Mozilla en van de VRT, worden afgeblokt door Facebook.
Of het initiatief werkt en effectief alle politieke advertenties bijhoudt, is dus enkel te controleren door Facebook, een bedrijf dat qua eerlijkheid en openheid een trieste track record aan het opbouwen is.
