‘Gratis vertaal-apps kunnen erg duur uitdraaien’

Microsoft laat onderaannemers luisteren naar bepaalde gesprekken die gevoerd worden via de vertaalfunctie in zijn app Skype of via de spraakassistent Cortana. “Ondanks al die menselijke tussenkomsten en de talloze conversaties waarin wordt meegeluisterd, is de kwaliteit van de vertaalde en gedigitaliseerde gesprekken nog altijd belabberd”, schrijft Eric Bauwelinck, tolk en CEO van de Belgische taaldienstverlener Mastervoice.

Grote verontwaardiging vorige week: onderaannemers die voor de (video)communicatiedienst van een onlinegigant werken, luisteren naar persoonlijke gesprekken van Skype-gebruikers, die via de vertaalfunctie van de app gevoerd worden. De verontwaardiging was trouwens niet nieuw: enkele weken eerder werd Google op de vingers getikt omdat hun digitale assistent gretig gesprekken doorspeelde aan derden.

Telkens schreeuwen de betrokken bedrijven hun goede bedoelingen uit: “we doen dat enkel om de kwaliteit van onze diensten te verbeteren”. En ze hebben een punt, natuurlijk: de kwaliteit van spraakherkenning en vertaling stijgt inderdaad naarmate er meer gesprekken en teksten worden ingevoerd. Vele Amerikaanse bedrijven zijn bovendien verplicht om alle geluidsbestanden te bewaren en archiveren, dus je vertrouwelijke gesprek blijft sowieso nog jaren te beluisteren. De kans dat dit ook echt gebeurt, is bijzonder klein natuurlijk. Maar dat deze input wordt verzameld zonder dat hierover duidelijk wordt gecommuniceerd in de privacy-verklaring stemt wel tot nadenken.

Je zal maar een gesprek hebben met je zus over hoe moeilijk het is om de vakantiekilo’s te verliezen. Of met een goede vriend over je relatieproblemen. Om dan vast te stellen dat iemand perfect deze conversatie heeft kunnen volgen. In het beste geval kan die persoon totaal niet weten over wie het gaat. Maar als het gesprek persoonlijk en gedetailleerd genoeg was, komt de schending van privacy en vertrouwelijheid van intieme gesprekken plots wel erg dichtbij.

Maar het kan nog erger. Sommige vertaal-apps maken van ‘live’-voorbeelden gebruik om mogelijke vertalingen in een specifieke context te gebruiken. Ook hier gebeurt dit meestal zonder expliciete vermelding dat uw inputzin als voorbeeld voor anderen kan worden gebruikt. Stel je maar voor dat je een offerte hebt ingediend voor een Duitse potentiële klant, met heel expliciete verwijzing naar de voorwaarden en andere informatie voor een specifiek product. En stel je dan voor dat je concurrent een dag later voor diezelfde Duitse onderneming op zoek gaat naar een vertaling voor datzelfde product, waarna hij jouw zinnetje krijgt voorgeschoteld.

En dan hebben we het ergste nog niet gehad. Ondanks al die menselijke tussenkomsten en de talloze conversaties waarin wordt meegeluisterd, is de kwaliteit van de vertaalde en/of gedigitaliseerde gesprekken nog altijd belabberd, kwalitatief ontoereikend voor professioneel gebruik. Wie gebruik maakt van zulke publieke vertaaldiensten, riskeert dus niet alleen dat zijn gegevens deels te grabbel worden gegooid, maar zit vaak nog altijd met een onbevredigend eindresultaat opgezadeld.

Waarom zou je dan niet voor een professionele online vertaaldienst kiezen? Eentje waar het eindresultaat ook wordt nagelezen en/of beluisterd, maar dan wel in alle transparantie en met expliciete garanties rond vertrouwelijkheid. En waar de kwaliteitscheck gebeurt door geschoolde linguïsten. Zo krijg je een eindresultaat dat je kan gebruiken als officiële communicatie, zonder te vrezen dat dit negatief afstraalt op je bedrijfsimago.

Misschien zullen alle ondernemingen ooit honderd procent transparant en GDPR-getrouw handelen. Maar tot die dag denk je als onderneming maar best twee keer na voor je belangrijke en/of gevoelige informatie aan zulke tools toevertrouwt.

Voorzichtigheid is ook geboden omdat de kwaliteit van digitale assistenten en gratis online vertalingen vandaag nog te wensen overlaat. Die kwaliteit zal in de loop der jaren ongetwijfeld onze professionele kwaliteit nog verder benaderen. Toch zal het steeds oppassen blijven: automatische vertaalprogramma’s zijn nog steeds door mensen ontworpen, en dus kunnen er altijd menselijke fouten sluipen in de algoritmes die voor de automatische vertaling worden gebruikt. Een kwalitatieve eindredactie door een moedertaalkundige zal dus nog steeds aangewezen blijven.