Gratis wifi in Europa is de bliksemafleider van een falend telecombeleid

Hoera, de Europese Commissie wil gratis wifi in alle Europese steden tegen 2020. Een leuk idee, maar ook een schoolvoorbeeld van een telecombeleid van loze beloftes.

Ik ben een fan van Europa. Ondanks de traagheid geloof ik oprecht dat we op technologisch vlak beter af zijn in een unie die op grote schaal de strategische en regulerende stappen zet voor netneutraliteit, privacy, 5G of zelfrijdende wagens.

Maar dan komt de realiteit. In de negen jaar dat ik over telecom en technologie schrijf is er één constante geweest: Europa gaat de roamingtarieven afschaffen. De prijsverlagingen kwamen er, elke zomer leverde dat leuke nieuwsberichtjes op. Maar de definitieve afschaffing blijft maar op zich wachten. Deze journalist schreef in 2011 al dat Europa tegen 2015 geen verschil meer wou tussen bellen binnen België of binnen Europa. Het laatste ballonnetje was 90 dagen gratis, wat intussen weer werd afgeschoten. Er is goede wil, maar meer dan eens krijg je het gevoel dat de telecomspelers in de EU meer invloed hebben op de wetgeving dan u en ik.

En dan komt commissievoorzitter Juncker met het plan, of beter gezegd de belofte, om elke Europese stad van gratis wifi te voorzien. Zijn we daar tegen? Neen. Maar of het een goed plan is, weet ik evenmin.

Er is in het buitenland niets zo aangenaam als even te kunnen tappen van een gratis wifi-netwerk. Maar de realiteit is genuanceerder. Gaat Europa dat geld volledig ophoesten? Of moet elke stad zelf opdraaien voor de kost? Wordt de kost deels gedragen door privé-investeerders? En zo ja, moeten we daar dan reclame of privacyschendingen voor aanvaarden? Op dat vlak kunnen vooral wifi-operatoren profiteren van de ambities van Juncker.

Maar zelfs als de veiligheid van het netwerk tot in de kleinste puntjes in orde is, is uw doorsnee marktplein vanaf 2020 de ideale plaats om een valse hotspot op te zetten waar u naar hartelust wachtwoorden van toevallige passanten kan onderscheppen.

Ik stel me overigens wel de vraag hoe vaak zo’n wifi-netwerk in een niet-hoofdstad wordt gebruikt. Want wie op grote schaal internet aanbiedt, fungeert als operator en moet bijgevolg klanten eerst laten akkoord gaan met de spelregels. Tegelijk mag zo’n netwerk niet worden misbruikt door grootschalige downloaders of criminelen. Of anders gezegd: wie zo’n netwerk wil gebruiken moet eerst een account aanmaken of een papiertje met de code in een toeristisch punt afhalen. Niets onoverkomelijk, maar gratis wifi betekent dus niet noodzakelijk veilige of vlot toegankelijke wifi.

Neen meneer Juncker, maak nu maar gewoon werk van die gratis dataroaming. Elke gebruiker zijn eigen veilige verbinding, geen nood aan tienduizend wifi-installaties en vooral: Europa maakt dan eindelijk een belofte waar die al tien jaar op tafel ligt.