IBM PC: Nostalgische kanttekeningen
12 augustus 1981 staat wereldwijd bekend als de officiële lanceerdatum van de IBM 5150. Zelf ben ik de trotse eigenaar geweest van dergelijke “krachtpatser”. Deze heuglijke verjaardag is echter wel een pijnlijke confrontatie met het feit dat ik intussen 30 jaar “grijzer” ben geworden.
12 augustus 1981 staat wereldwijd bekend als de officiële lanceerdatum van de IBM 5150. Zelf ben ik de trotse eigenaar geweest van dergelijke “krachtpatser”. Deze heuglijke verjaardag is echter wel een pijnlijke confrontatie met het feit dat ik intussen 30 jaar “grijzer” ben geworden.
Ik vermoed dat veel lezers zich niet meer kunnen voorstellen wat de kenmerken van deze machine waren. “Mijn” toestel beschikte over een een “ultrasnelle” Intel 8088 processor (4,77 MHz!), een “immens” geheugen van 64 KB (Kilobytes) en nagenoeg “onbeperkte” opslagcapaciteit op twee 5 OE inch floppy drives van 160 KB elk. De prijs kan ik niet zo snel meer achterhalen. Drie jaar later heb ik mij een IBM AT (Intel 80286, 640 KB, 20 MB hard disk, één 5 OE floppy drive) gekocht voor een slordige 250.000 oude Belgische franken (6.250 EUR). Je merkt dat ik mij de karakteristieken van deze machines nog levendig kan herinneren. Met deze cijfers kon je de gebuur nog even overtroeven. Nu is dit anders: Op mijn bureau ligt hier nu een “oude” Dell XPS, een Apple MacBook Air en nog wat kleinere Apple hebbedingetjes. Ik weet echt niet meer welke processor daar in zit, hoeveel RAM deze toestellen hebben, welke diskcapaciteit (of is het SSD?) er beschikbaar is… Dit is ook het minste van mijn zorgen: Zelfs mijn naaste gebuur is daar niet meer in geïnteresseerd.
In het midden van de “vakantie” moet ik toch even aan “werken” denken. Wat deed je nu met dergelijk toestel? Zelf gebruikte ik vooral twee “schitterende” programma’s: EasyWriter (een tekstverwerker) en VisiCalc (een spreadsheet). En je kon zelf je eigen software ontwikkelen in de programmeertaal Basic. Voor beginners dus…
De lancering van de PC werd ook de start van een legendarische en onbeslechte veldslag tussen het “rekencentrum” en de gebruikers. Het enthousiasme van de individuele gebruikers voor tekstverwerking en spreadsheets op hun eigen computer kon slechts heel tijdelijk worden afgeremd door de “echte” informatici. Vooral langs duistere achterpoortjes en door manipulatie van allerhande budgetten slopen PC’s het bedrijfsleven binnen.
De “echte” informatici dreigden om geen ondersteuning te geven voor problemen met personal computers. Dit dreigement werd heel snel afgezwakt door vanuit de directie allerhande sussende “regeltjes” op te leggen. Vooral het woord “standaardisatie” was niet meer uit de lucht: PC’s werden toegelaten maar moesten op zijn minst “IBM-compatibel” zijn. De Apple computer werd in veel organisaties op deze manier verbannen.
De eerste PC’s werden stand-alone opgesteld. De invasie van de PC’s in het begin van de jaren 90 was echter niet meer te stuiten. Om deze groei onder controle te houden lanceerde het departement informatica een nieuwe slogan: “Het PC-park moest worden beheerd”. De hardware en software van PC’s werden geregistreerd bij aankoop, standaard geïnstalleerd, opgevolgd en na een welbepaalde levensduur afgeschreven en vervangen. Ook het onderhoud van de software en de ondersteuning van de gebruikers zou centraal worden aangestuurd. Om dit alles te kunnen realiseren werden lokale computernetwerken (LAN’s) vanaf midden de jaren 90 boven de doopvont gehouden. “Client-server” operating systemen (Novell Netware, Microsoft Windows NT,…) voerden een harde strijd voor de beste startpositie. En de overwinnaar is intussen bekend.
En waar staan we nu? Laat ons eerst eens kijken naar de gebruiker. De belangrijkste toepassingen (naast e-mail en WWW) op PC situeren zich nog steeds in de sfeer van de “Personal Productivity Software”. De pakketten hebben nu wel een andere naam gekregen: Word, Excel, Access,…. De kracht en de mogelijkheden van deze pakketten zijn voor veel gebruikers onbekend. Zij gebruiken deze software op de manier waarop ik met EasyWriter en met VisiCalc werkte.
Het begrip “standaardisatie” ebt stil maar zeker weg. De informatica-afdeling heeft eindelijk opgemerkt dat de letter “P” verwijst naar het woord “Personal”. Soms zijn er nog wat strubbelingen maar de diversiteit van ondersteunde toestellen wordt steeds groter. De Apple iPad en iPhone sluipen terug binnen en krijgen eindelijk de plaats die zij verdienen.
En de informatici? De mobiliteit van de nieuwe generatie Tablet PC’s en smartphones is een nieuw zorgenkind voor het departement informatica. Het onderhoud, de ondersteuning en de beveiliging van deze mobiele toestellen is terug te vergelijken met de “stand-alone” situatie van de eerste PC’s.
Ook het “client-server” principe baart hen toch wat zorgen. Hoe kan de bezettingsgraad van de verschillende servers worden verhoogd? Zou de betrouwbaarheid, de beschikbaarheid en de onderhoudbaarheid van één centrale machine niet te verkiezen zijn boven het zware serverpark?
De Personal Computer mag 30 kaarsjes uitblazen. Het is intussen een fitte jongeling geworden die traag maar zeker een volwassen plaats opeist in het bedrijfsleven…
Prof. dr. Carlos De Backer
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier