ICT Woman of the Year: hoe bevorder je de vrouwelijke instroom in ICT?

Deze week kan u stemmen voor ICT Woman of the Year. Om u te helpen in uw keuze, laten we de drie genomineerde topvrouwen graag aan het woord. Wat zijn volgens hen de grootste uitdagingen rond diversiteit op de werkvloer en hoe bevorder je de instroom van vrouwen in ICT?

De redactie van Data News maakte maandag bekend dat ze Caroline De Vos (Co-founder/COO SatADSL), Dewi Van De Vyver (Co-founder/CEO Flow Pilots) en Bieke Van Gorp (Co-founder/COO FibriCheck) nomineren voor ICT Woman of the Year. We zijn nu heel erg benieuwd naar uw stem. Tot en met 12 januari kan u uw stem uitbrengen via www.shegoesict.bewaar we de genomineerde dames ook aan u voorstellen. Uw stem voor de ICT Woman of the Year telt voor de helft mee: de professionele jury brengt later haar stem uit en die telt voor de andere helft mee. Om u te helpen in uw keuze, legden we de drie genomineerde topvrouwen alvast enkele vragen voor.

Waar ligt de grootste uitdaging om de diversiteit op de werkvloer te verbeteren?

Caroline De Vos: “Er aan werken op de werkvloer, dat is te laat. De echte uitdaging is om vrouwen aan te trekken voor ICT-opleidingen. Een beroep zoals programmeur kan de flexibiliteit bieden waar veel vrouwen in geïnteresseerd zijn. Je hebt enkel een internetconnectie nodig om te kunnen werken. Home working zou dus zeker mogelijk moeten zijn. Werkgevers moeten die flexibiliteit dan natuurlijk ook wel bieden in de praktijk. En dit moet al gepromoot worden bij jonge tieners om hen te motiveren voor ICT (of STEM) te kiezen.

Anderzijds moet je wel gedreven zijn om in ICT te werken. Het verandert snel en continu en het werk is dus niet (altijd) conventioneel. Je moet de stress en snelheid aankunnen. Je kunt je werk niet altijd afbreken om 17u en terug opnemen de volgende dag om 9u. Soms moet je gewoon gaan, de zaken doen, zorgen dat het gebeurt en er niet teveel over nadenken. Het is ook belangrijk dat je partner je carrière respecteert.”

Dewi Van De Vyver: “Eerst en vooral het wegwerken van de bias die er heerst dat beroepen die vrouwen uitvoeren ‘zorgend’ zijn en die van mannen meer ‘hard’. Dat beroepen als ze vervrouwelijken minder interessant zouden worden voor mannen en dat dat ook de kwaliteit van het beroep doet dalen. Zoals de vooroordelen die er zijn rond de vervrouwelijking van het onderwijs en de gezondheidszorg. Alsof ze door hun vrouw-zijn de jobs minder goed zouden doen. Het is een retoriek die we met z’n allen streng moeten tegenspreken.

Daarnaast zie ik een grote opportuniteit om meer in te zetten op betere ondersteuning van gezinnen na het krijgen van kinderen. Door de organisatie van de huidige moederschapsrust en vaderschapsverlof, komen huishoudelijke organisatorische taken nog al te vaak bij vrouwen terecht. Het ontkennen of moedwillig negeren van de uitdagingen in deze levensfase zet een stevige rem op de professionele ontplooiing van vrouwen.

Verder hoop ik dat we eindelijk écht open, vrij en veilig kunnen communiceren met elkaar. Kunnen zeggen wanneer grapjes wel of niet leuk zijn. Welke communicatie grensoverschrijdend is en welke niet. Zonder onmiddellijk het etiket ‘sfeerverpester’, ‘er mag niets meer’, of ‘#metoo’ te horen.”

Bieke Van Gorp: “Ons land staat voor een grote uitdaging. Maar liefst 86 procent van de ICT’ers in ons land is een man. Daarmee zitten we boven het EU-gemiddelde van 83 procent, blijkt uit cijfers van het Europees statistiek- en onderzoeksbureau Eurostat. Maar dat probleem moeten we oplossen aan de basis, voor vrouwen op de arbeidsmarkt komen. Het is dus belangrijk meisjes op jonge leeftijd geïnteresseerd te maken in ICT en alles wat daarrond hoort – als je daar het evenwicht herstelt, kan ook het evenwicht op de werkvloer hersteld worden.

Daarnaast er is ook nood aan vrouwelijke rolmodellen. Elke mannelijke student of pas afgestudeerde heeft tientallen mannelijke CEO’s en leiders in ICT-bedrijven, met elk hun persoonlijke managementstijl, om naar op te kijken. Helaas zijn er nog steeds niet heel veel vrouwen aan de top van techbedrijven. Vrouwen vinden dus iets moeilijker ‘iemand als zijzelf’ die het gemaakt heeft, waar ze zich aan kunnen spiegelen – en dat is extra belangrijk voor jonge vrouwen die naast het professionele aspect vaak ook veel vragen hebben omtrent hoe vrouwen op een hogere positie dit combineren met kinderen en een gezinsleven. Daarom zijn initiatieven als deze belangrijk.”

Is het inzetten op STEM om de instroom van vrouwen in ICT te bevorderen nodig of zijn er andere en betere mogelijkheden?

Caroline De Vos: “Je moet kinderen en jongeren eerst interesseren in STEM opdat ze voor die studierichtingen zouden kiezen. Dat doe je volgens mij door kinderen uit te leggen hoe de dingen werken, heel concreet en praktisch. Door technologie te demystifiëren. “Waarom kunnen we met jou spreken als je in Afrika bent?”, vragen mijn dochters me bijvoorbeeld. Dat probeer ik hen dan uit te leggen. Zo groeit hun interesse in hoe de dingen werken. Wat het mechanisme erachter is. En dat zal hen motiveren om bijvoorbeeld “iemand te willen worden die dingen uitvindt”, zeg maar een ingenieur.

Hier kan men veel meer op inspelen in de scholen. Ik ben zelf in de klas van mijn zesjarige dochter een spreekbeurt gaan geven over raketten. Ouders hebben niet altijd de antwoorden op die vragen, maar door de ouders die dat wel hebben uit te nodigen in de klas, kan men die interesse sterk stimuleren.”

Dewi Van De Vyver: “Ik geloof dat er al sneller moet gestart worden met STEM, al van in de kleuterklas. STEM wordt vandaag nog altijd meer gelinkt aan jongens. Kinderen worden vandaag nog steeds van zeer jongs af aan in het jongens- of meisjesvak geduwd, met de kleding, speelgoed en interesses die daar bij horen. Onze kinderen worden gebombardeerd op YouTube en TikTok met filmpjes waar dit onderscheid nog verder wordt benadrukt. Dan kan je niet verwachten dat op de leeftijd van 10 jaar je dit nog rechttrekt met een uurtje of 4 STEM. Je zal er een paar meisjes mee bereiken maar het zal niet zorgen voor de grote instroom van vrouwen in ICT. STEM mag geen deel van die opdeling zijn, dus is het best om er zo vroeg mogelijk mee te starten en het als iets heel gewoons, voor iedereen te beschouwen. Zoals leren knippen, liedjes zingen of leren rekenen.

We moeten ook meer vrouwelijke rolmodellen in de kijker zetten en de geschiedenis juist vertellen. De eerste erkende computerprogrammeur, Ada Lovelace, was een vrouw was en werken met computers was initieel een vrouwenjob. Het is pas sinds 1983 dat vrouwen minder en minder vertegenwoordigd zijn in de technische wetenschappen: dat zet het hele ‘IT is een mannenjob’ credo toch op zijn kop.

En aan de mannen in IT: teach your daughters, ook al lijken ze niet geïnteresseerd. Breng ze de basisprincipes bij, leer ze computationeel denken, leg uit wat de impact is van IT op hun leven. Misschien klikt het niet vandaag met IT, dan hopelijk wel morgen.”

Bieke Van Gorp: “Het is een goede zaak dat het STEM-actieplan een aantal jaren geleden is opgestart. Uit de laatste STEM-monitor blijkt dat het zijn vruchten begint af te werpen en dat meer jongeren (en ook meisjes) voor een STEM-richting kiezen. STEM-richtingen promoten bij zowel vrouwen als mannen zal belangrijk zijn de komende jaren gezien de krapte op de arbeidsmarkt.

Al start “het probleem” volgens mij nog een stuk vroeger dan op de middelbare school. Tech speelgoed is bijvoorbeeld nog vaak typisch naar jongens gericht.

Op die middelbare school is het volgens mij belangrijk om jongeren al snel kennis te laten maken met programmeren, maak hen nieuwsgierig en toon hen de brede mogelijkheden. Maar toon meisjes ook dat ICT meer is dan programmeren alleen. Ik denk aan het uittekenen van hoe je problemen oplost en dingen gaat bouwen. Het gaat om het zo gebruiksvriendelijk mogelijk maken van je toepassingen, in dialoog gaan met de gebruikers van je toepassingen en je product moet er visueel sterk uitzien. In een (med)tech bedrijf als het onze gebeurt zoveel meer dan enkel code schrijven.

Misschien is het ook geen slecht idee om wat meer te belichten dat een goeie ICT’er moet kunnen samenwerken in teamverband en dat die job dus veel socialer is dan sommigen nog steeds denken. Daarnaast leent zo’n job zich heel vaak tot flexibele uren iets wat ook voor veel vrouwen voordelig zou kunnen zijn.”