Linux wordt 20

Vanavond om 20:57 viert het open source besturingssysteem met de pinguin zijn 20ste verjaardag. Op dat moment precies 2 decenia geleden postte een onbekend Fins student computerwetenschappen zijn hobbyproject op de online nieuwsgroepen van Usenet. Twee maanden later werd de eerste post gevolgd door versie 0.2 van een embryonaal besturingssysteem dat hij zelf Linux noemde.

Full disclosure: ik ben een linux-gebruiker van het eerste uur. Het open source besturingssysteem is in feite de belangrijkste reden dat ik in de IT-industrie terecht ben gekomen en ik ben nog altijd een onvoorwaardelijke linux fan boy en gebruiker. Ook al schrijf ik dit stukje op een Macbook…

Vanavond om 20:57 viert het open source besturingssysteem met de pinguin zijn 20ste verjaardag. Op dat moment precies 2 decenia geleden postte een onbekend Fins student computerwetenschappen zijn hobbyproject op de online nieuwsgroepen van Usenet. Twee maanden later werd de eerste post gevolgd door versie 0.2 van een embryonaal besturingssysteem dat hij zelf Linux noemde.

Zonder het zelf te beseffen lanceerde hij het besturingssysteem dat het hart vormt van de hele serverinfrastructuur van Google en quasi elke andere cloud. De belangrijkste componenten van het internet met zijn routers, firewalls, mail- en webservers maken gebruik van Torvalds geesteskind net als een ellenlange lijst aan kritische toepassingen van de servers van de New York Stock Exchange tot verkeersgeleidingsconsoles van Belgocontrol.

Dichter bij huis zit Linux onder de motorkap van je (android)telefoon, tablet, netbook of televisietoestel en levert het de intelligentie voor allerlei toestellen van liften tot je wireless access point. Linux is vooral verworden tot een Lingua Franca die op quasi elke hardware draait van kleine microcontrollers tot IBM Mainframes en alles ertussen.

Linus werd ongewild de reus die stond op de schouders van anderen. De mosterd voor zijn OS had hij gehaald bij Tanenbaum, een universiteitsprofessor die zelf een vrij mimix besturingssysteem voor pc’s had ontwikkeld en hij gebruikte de open source componenten als GCC die hem door Richard Stallmans GNU Project (GNU is not Unix) werden aangereikt. Vandaag de dag werkt hij voor de Linux Foundation en is hij vooral de coach die de duizenden anderen die aan Linux werken in goede banen leidt. Vandaag is nog een goeie 2% van de linuxkernel van zijn hand. De rest wordt vandaag de dag voor geschreven door professionelen die bij linuxgeorienteerde bedrijven als Red Hat, Intel, IBM, Novell en Oracle werken.

Mijn eigen it-geschiedenis begon kerstmis 1993 toen ik samen met een vriend een eerste keer een slackware linuxdistributie met 20 floppies (!) installeerde op een eenvoudige 486SX machine van de faculteit Letteren waar ik studeerde. Op een paar maanden tijd verbouwden we deze eenvoudige machine tot één van de eerste web- en internetmailservers in dit land. Het gaf ons de mogelijkheid om snel nieuwe dingen te bouwen en coole nieuwe projecten aan te pakken zoals de eerste online krant.

De eerste jaren van mijn linux-carriere was het not-done de klanten te vertellen dat je linux gebruikte maar werd alles verpakt tot een black box. Als je over een open source besturingsysteem begon werd je aanzien als alien of als wereldvreemde anarchist. Klanten zoals Data News gebruikten een linux-machine maar ze wisten het eigenlijk niet eens. Een trend die we vandaag de dag nog zien: een Vasco Axsguard firewall is bijvoorbeeld zo’n herverpakte linuxoplossing net als de meeste NAS-oplossingen voor thuisgebruik die je vandaag op de kop kan tikken.

Linus is zelf nooit echt rijk geworden aan zijn geesteskind in tegenstelling tot zijn nemesis Bill Gates. Hij hanteerde voor zijn besturingssysteem de GNU Public License. Alle code is gratis en vooral vrij beschikbaar, je kan ermee doen wat je wil zolang je je wijzigingen teruggeeft aan de gemeenschap en daarmee terug open source maakt. Op die manier startte hij een van de eerste grote communities in de IT-sector en dat is en blijft de sleutel van het succes van het besturingssysteem.

Het cynische is dat de 20ste verjaardag van Linux in de onwetende media volledig overstemd wordt door het onbelangrijke non-event van Steve Jobs ontslag als ceo bij Apple. Naar mijn mening is Jobs verdienste niet zozeer dat hij innovatief is maar vooral dat hij andermans ideeën en producten makkelijk kan overnemen en stroomlijnen tot een makkelijk oplossing voor de eindgebruiker. Maar eigenlijk kennen we hem vooral omdat hij op alle mogelijke manieren hier zoveel mogelijk geld weet uit te slaan. Hij slaagt erin om zijn oplossingen te duur te verkopen en bovendien nog een belasting (marge) te heffen om alles wat je daarna op je iPad / iPhone afspeelt of bekijkt.

De geschiedenis zal ons leren wie van beide individuen het belangrijkst geweest is.

Jan Guldentops Jan Guldentops is een IT, network en security consultant en onderzoeker met een zwakke plek voor open source oplossingen. Met BA bedenkt, bouwt en ondersteunt hij allerlei infrastructuur en security-oplossingen. Je kan hem bereiken op het kortste e-mailadres ter wereld ( j@ba.be ) of volgen via twitter ( JanGuldentops ).