‘Blockchain kan op korte termijn een doorslaggevende rol spelen in het kader van administratieve vereenvoudiging voor ngo’s die investeren in Afrika’, schrijven Alexander De Croo, Filip Lammens en Roderik Van der Veer.
Bij blockchain denken nog heel wat mensen spontaan aan bitcoin en cryptogeld. Andere associaties zijn de banksector, logistiek of vastgoed. Zeker niet aan administratieve vereenvoudiging voor een ngo die investeert in onderwijs in Afrika. Maar laat dat nu net een terrein zijn waarop blockchain op korte termijn een doorslaggevende rol kan spelen.
Tot een paar jaar geleden behoorde de blockchain-technologie tot de wereld van voorspellingen en dromen van wat men er mee zou kunnen doen in de toekomst. Ondertussen wordt deze gehypet en maakt de technologie in verschillende sectoren vaart. De meest uiteenlopende sectoren die door het inzetten van technologie kosten willen besparen en hun efficiëntie willen verhogen, kijken vandaag hoopvol naar het probleemoplossend vermogen van blockchain.
NGO’s kunnen met blockchain-technologie grote vooruitgang maken op vlak van transparantie en vertrouwen
Ook een aantal Belgische ngo’s actief op het vlak van internationale ontwikkeling zijn wakker geschoten. Misschien is dat niet geheel toevallig. België is vandaag het land waar de portefeuilles Ontwikkelingssamenwerking en Digitale Agenda in één hand zitten en er al enige tijd een interessante kruisbestuiving bezig is. Als rechtstreeks gevolg daarvan, lanceerde de Belgische Ontwikkelingssamenwerking het platform ‘Digital for Development’, kortweg D4D. Het is een verzamelnaam voor een reeks initiatieven die digitalisering inzetten als hefboom voor ontwikkeling. Digitalisering is daarbij nooit het doel op zich – geen enkele technologie zou dat mogen zijn – maar wel een middel om betere resultaten neer te zetten en het leven van zoveel mogelijk mensen beter te maken.
Het D4D-platform brengt uiteenlopende spelers op het terrein met elkaar in contact en stimuleert nieuwe vormen van samenwerking. Het is daar dat VIA Don Bosco, een erkende Belgische ngo die onderwijsinstellingen en tewerkstellingsinitiatieven steunt in Afrika en Latijns-Amerika, en SettleMint, een blockchain technologiebedrijf uit Leuven, elkaar vonden. Door de handen in elkaar te slaan, zetten ze blockchain in voor een betere wereld.
Voor heel wat ngo’s zijn toezicht en rapportering over de geldbesteding een belangrijke uitdaging. Aangezien ngo’s met overheidsfondsen werken, zijn ze onderworpen aan strakke regels die misbruik tegengaan en garanderen dat de middelen terechtkomen daar waar ze écht het verschil maken. Een ngo zoals VIA Don Bosco doet er alles aan om te zorgen dat alle centen naar dat hoger doel gaan. Daarbij gaat heel wat tijd naar de zorgvuldige selectie van betrouwbare partners en het uitschrijven van uitgebreide interne en externe financiële monitoringprocessen. Terecht, maar ontzettend tijdrovend. Zeker als je weet dat deze vormen van rapportering ongeveer 40% van de tijd van hun medewerkers in beslag nemen en 7% van de middelen. Om toezicht en rapportering vlotter en grondiger te laten verlopen, dokterden VIA Don Bosco en SettleMint, samen met het onderzoekslab van de hogeschool Howest, een blockchain-oplossing uit.
Waar vroeger maanden nodig waren, zorgt blockchain er nu voor dat er een automatisch en gestroomlijnd proces is dat veel minder tijd en middelen vraagt. Dat versterkt niet alleen de controle en verhoogt de transparantie. Het laat VIA Don Bosco ook toe om meer mensen en middelen te investeren in het terreinwerk in plaats van in de administratieve opvolging.
Betekent het inzetten van een technologische oplossing als blockchain dat menselijke competenties overbodig worden? Geenszins. Automatisering en datatechnologie laten ons precies toe om opnieuw onze soft skills, empathie en creativiteit te gebruiken. In het boek When Digital Becomes Human schrijft Steven van Belleghem dat computers en robots zoveel taken van ons gaan overnemen zodat we terug op meer essentiële processen en op menselijke interactie kunnen focussen. Dat kan een human oriented sector als ontwikkelingssamenwerking enkel ten goede komen.
De samenwerking tussen VIA Don Bosco, SettleMint en het Howest-onderzoekslaboratorium is de ultieme vorm van co-creatie. De voordelen liggen voor de hand. Hoe meer mensen aan een idee meedenken, des te groter de kwaliteit van de oplossing. Hoe diverser de meningen en achtergronden, hoe rijker het eindproduct. Hoe meer partners betrokken, des te groter de wil om resultaten te leveren. Willen we tegen 2030 werk maken van een duurzame wereld waarin we extreme armoede bannen de kop in drukken en we niemand achterlaten dan is samenwerking essentieel. Samenwerking tussen landen in ontwikkeling en ontwikkelde landen, overheden, de private sector, vakbonden, ngo’s, academische instellingen en startups. Niet voor niets vormen ‘Partnerships’ als zeventiende en laatste Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling het sluitstuk van het ontwikkelingskader van de Verenigde Naties. Het is net dat idee van samenwerking dat centraal staat in het D4D-platform van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking.
In het blockchain-verhaal zijn believers, sceptici en winnaars. Je zou denken dat vooral het kapitaal, de banken of grote organisaties zoals overheden met de hoofdprijs gaan lopen. Maar het zouden ook wel eens de ngo’s kunnen zijn, die in tijden van toenemend wantrouwen en cynisme met de hulp van technologie grote vooruitgang kunnen maken in transparantie en vertrouwen.
Blockchain, the best is yet to come.
Alexander De Croois Vicepremier en minister van Ontwikkelingssamenwerking en Digitale Agenda
Filip Lammens, is Managing directorbij VIA Don Bosco.
Roderik van der Veer is Co-Founder & CTOvan SettleMint.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier