Voorpublicatie: ‘Nooit nog normaal – Aan de slag in een digitale wereld’
Het begrip ‘digitalisering’ roept nog steeds gemengde gevoelens op. Laurence Jacobs en Omar Mohout werpen in hun boek ‘Nooit nog normaal’ een blik op de ‘bigger picture’ nu corona die digitale versnelling nog meer heeft doen toenemen. Met de hulp experts uit het veld gaan ze op zoek naar wat de doorgedreven digitalisering betekent voor het onderwijs, de arbeidsmarkt, het middenveld en het ondernemen. Je krijgt hier alvast een voorsmaakje.
Zoals elke grote crisis versnelt corona de geschiedenis, dus is het kwestie van er een opportuniteit van te maken. ‘Never let a good crisis go to waste’, zei Winston Churchill al. 2020 was de ultieme lakmoesproef voor onze, vaak onzichtbare, digitale infrastructuur. Door corona, en de daarmee verbonden lockdown, kregen we allemaal willens nillens een stevige digitale upgrade. Stel je eens voor dat we in deze pandemie leven zonder enige digitalisatie in ons leven. Het is alsof we in een tijdmachine stapten en vijf tot tien jaar vooruitspoelden.
Sinds begin maart 2020 zijn meer dan 3,4 miljard mensen min of meer verplicht om thuis te blijven, dat wil zeggen bijna 43 procent van de wereldbevolking. COVID-19 heeft burgers over de hele wereld ertoe aangezet om hun dagelijks leven te herzien op het vlak van werken, leren en vrije tijd. Voor bedrijven was de grootste uitdaging de bedrijfscontinuïteit te waarborgen en tegelijkertijd de veiligheid van werknemers en klanten te garanderen.
De (economische) winnaars zijn duidelijk, de bloeiende e-commercesector, videoconferencing-platformen zoals Zoom beleven hoogdagen voor de thuisblijvers, EdTech-platformen trekken massaal leerlingen en studenten aan en telegeneeskunde – een diagnose stellen op afstand – is het nieuwe normaal. Zij die nog niet ingezet hebben op digitalisatie maken werk van een versnelde omschakeling.
Zij die nog niet ingezet hebben op digitalisatie maken werk van een versnelde omschakeling
De bijna tweehonderd jaar oude Belgische lederwarenfabrikant Delvaux heeft lang de boot van e-commerce afgehouden om zo een air van luxe, exclusiviteit en traditie te creëren, maar zag zich verplicht in volle coronacrisis alsnog virtueel de deuren te openen van een eigen webshop. Zo kunnen fashionista’s eindelijk online de beroemde handtassen kopen.
Voor alle duidelijkheid, die plannen bestonden al langer maar werden versneld in realiteit omgezet. Talmen is geen optie meer, het is digitaliseren of verdwijnen. Zij die al op digitalisatie hadden ingezet konden dikwijls hun marktpositie versterken, de rest kreeg de rekening gepresenteerd.
Dat Delvaux prachtige flagshipstores heeft in onder meer Parijs, Londen, Brussel, Shanghai, Tokio, New York en Dubai is prima. Maar jarenlang de kans laten liggen om een digitale flagshipstore te openen getuigt van een commerciële wereldvreemdheid.
Aan de andere kant van het spectrum is KBC Groep, die erin slaagt om vlotjes meer dan 30.000 werknemers van thuis uit te laten werken in de verschillende thuismarkten van de bank en verzekeraar. De geschiedenis van KBC gaat terug tot 1889 en toch slaagt dit bedrijf erin, samen met Belfius, om een bankingapp te creëren die tot de beste in Europa behoort.
Niet toevallig heeft KBC in de laatste jaren meer dan 1,5 miljard euro geïnvesteerd in zijn digitale transformatie. Die vooruitziendheid rendeert nu maximaal, zowel voor de klanten als voor de medewerkers.
Het verschil in aanpak tussen Delvaux en KBC toont de afweging aan tussen het zorgvuldig plannen van een digitale transformatie en het snel reageren op rampzalige gebeurtenissen. Het coronavirus is een wake-up call voor bedrijven die niet investeren in digitale transformatie om zo de nodige veerkracht op lange termijn op te bouwen.
Bijna elke organisatie in zo goed als elke sector moest op zoek gaan naar nieuwe manieren om met alle betrokkenen te communiceren, of het nu om klanten ging, patiënten, leveranciers, studenten of werknemers. Ook burgers, beperkt tot hun bubbel, zochten hun heil in digitale technologie om met hun familie, vrienden en geliefden in contact te blijven. WhatsAppgroepjes voor familie en kennissen schoten als paddenstoelen uit de grond. Deze belangrijke verschuivingen richting digitalisatie voor onderlinge relaties zullen ook na de crisis blijven bestaan en de digitale transformatie versnellen.
COVID-19 is zeker niet de enige reden voor de hausse in digitale transformatieprojecten die door bedrijven worden geïnitieerd. Maar dit is duidelijk een belangrijke stroomversnelling, waarbij een groot deel van de bevolking heeft begrepen dat technologie vlot ingezet kan worden om een aantal van hun belangrijkste problemen op te lossen, zoals de behoefte om met anderen te connecteren of online het product of de dienst te bestellen en thuis te laten leveren.
Digitale transformatie van een bedrijf zonder dat de mensen mee zijn is onbegonnen werk en het is de reden dat heel wat projecten mislukken. Veel mensen associëren digitale transformatie nu eenmaal met een IT-project en het is voor hen dus een ver-van-mijn-bedshow. Maar ook hier helpt corona een handje. Namelijk door de bewustwording van alle medewerkers van de waarde en noodzaak van digitale transformatie en informatietechnologieën voor de continuïteit van het bedrijf en dus hun eigen job.
Eigenlijk heeft iedereen nu een spoedcursus online samenwerken achter de kiezen
De vaardigheden op het gebied van het gebruik van bijvoorbeeld collaboratiesoftware (zoals Teams of Zoom) of digitale marketingtools (zoals Hubspot of Google Analytics) zijn exponentieel toegenomen. Eigenlijk heeft iedereen nu een spoedcursus online samenwerken achter de kiezen. Maar bijvoorbeeld het inzetten en visualiseren van data vereist nieuwe kennis, vaardigheden en competenties. En dat vereist een basiskennis van iedereen in een organisatie, zodat men ook dezelfde ‘taal’ spreekt. Veel mensen staan nu open voor verandering en zijn bereid om zich bij te scholen en nieuwe vaardigheden te leren. Het goede nieuws is dat competenties, skills en vaardigheden niet zo snel veranderen als de technologie zelf.
Elk bedrijf bevindt zich in een andere fase van deze reis, maar het doel is hetzelfde: duurzaamheid. Of dat nu is door te groeien, of net kleiner te worden, een concurrentievoordeel op te bouwen of net samen te werken wordt bepaald door de bedrijfsstrategie en visie van elke organisatie.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier