‘Wij falen, dus geef ons geld’

Na Twitter begint ook Meta bij Facebook en en Instagram met betaalde abonnementen. Het bedrijf dat al jaren tekortschiet in grondige identiteitscontrole wil nu geld vragen voor de absolute basis: aantonen dat je bent wie je bent.

Met het abonnement, Meta Verified, krijg je een blauwe badge om op te scheppen, maar oprichter en CEO Mark Zuckerberg belooft ook ‘extra bescherming tegen accounts die zich voordoen als jou’ met directe toegang tot een klantendienst. Het klinkt mooi, maar het is te gek voor woorden als je de historiek en huidige modus operandi van het bedrijf bekijkt.

Facebook is de plek waar we de afgelopen 15 jaar ons persoonlijk leven tot in detail digitaliseerden en het later overgenomen Instagram is de plek waar we onszelf in de spotlight zetten. Maar wie populair of bekend is, ziet vaak valse profielen van zichzelf opduiken. Soms voor de likes, vaak om anderen op te lichten, en met schade voor zowel de bekendheid als de volgers. Maar daar kan de bekende binnenkort iets aan doen, voor ongeveer hetzelfde bedrag als een Netflix-abonnement.

Ik ben naar het profiel van Zuckerberg geweest om te controleren of het nieuws echt was, en het was een profiel met een blauw vinkje dus het was ook echt zijn profiel. 11,99 dollar per maand voor op het web en 14,99 euro op iOS. Dat klinkt verwarrend want de meeste gebruikers zitten zowel af en toe op een pc als op een smartphone, maar er zal ongetwijfeld een plan achter zitten.

Zullen we de olifant in de kamer benoemen? Waar wringt dit? Niet in het feit dat Facebook jarenlang beloofde dat het gratis zou blijven (dat is het nog steeds). Wel dat het voortaan geld vraagt voor een absolute basisvereiste van een platform dat al 19 jaar bestaat: veiligheid voor haar gebruikers.

Facebook/Meta verdiende de afgelopen jaren miljarden dollars, winst die op haar hoogtepunt in 2021 opliep tot net geen 40 miljard dollar. Zelfs in die hoogdagen slaagde het bedrijf er niet in om identiteitsdiefstal of oplichting met de namen van bekende personen degelijk te voorkomen. Nu de geldfontein sputtert (In 2022 ging het ‘maar’ om 23 miljard dollar winst) en er miljarden in een voorlopig weinig spectaculaire metaverse wordt gepompt, wordt er aangeklopt bij de gebruiker.

Bij wie ligt hier de verantwoordelijkheid als iemand zich voordoet als Camille of Metejoor? Niet bij de artiesten die hun avonturen delen op Facebook of Instagram. Niet bij de gebruikers die misschien worden gecontacteerd door een vals profiel. Wel bij de aanbieder van die profielen, die graag geld verdient met data daarrond, maar er niet in slaagt om daar voldoende veiligheid te voorzien.

Het kan zelfs nog cynischer. Facebook verdient al jaren actief aan misbruik en oplichting van haar gebruikers. De cryptoscams die al jaren op het platform circuleren, waarbij zogezegd Mark Coucke, Gert Verhulst, Elon Musk of andere bekendheden je eeuwige rijkdom beloven, circuleren er als gesponsorde inhoud. Een glashelder bewijs dat Facebook verdient aan misbruik en oplichting van haar gebruikers.

Het kan zelfs nog erger, dat leerden we afgelopen zomer nog toen een NGO in Kenia, als test, twintig advertenties plaatste die opriepen tot onthoofding en verkrachting. Negentien advertenties werden zonder probleem geplaatst.

Natuurlijk zegt het bedrijf daarover dat die ads niet mogen en het actief werkt om ze tegen te gaan. Maar ze blijven opduiken, Facebook blijft er aan verdienen. Dat zegt genoeg over hoe goed Facebook is in moderatie en controle. Dat bedrijf vraagt nu geld om die controle ten gronde te doen, zonder enige zekerheid dat het dat kan doen.

De boodschap is simpel: Beste gebruiker, we doen al jaren onze job niet naar behoren. Uw gegevens zijn niet veilig bij ons. Ons algoritme is ontworpen om u kwaad te krijgen. Desinformeerders en complotdenkers vinden hier hun kweekvijver en tussendoor wordt ook iemands identiteit hier misbruikt en we doen er amper iets aan. Maar betaal ons 11-15 dollar per maand en deze keer zal het zeker, echt, echt echt waar, erewoord, ik zweer het, veel beter lopen. We komen zelfs met een klantendienst!

Misschien moeten we dat op de redactie van Data News ook eens proberen. Beste lezer, we laten adverteerders van oplichters toe, wat je hier leest is eigenlijk de content van een ander en we faciliteren oplichting op dagelijkse basis. Maar als je een abonnement neemt, dan doen we aan echte journalistiek met artikels die echt waar zijn. En we voorkomen dat iemand onzin over u persoonlijk schrijft. Uiteraard hebben we niet de omvang van Facebook, dus laten we afspreken dat dit 6 euro per maand mag kosten. Een kleine prijs om gespaard te blijven van allerlei narigheid, niet?