We testten de Thecus W5810 NAS die een ingebakken versie van Windows Server (WSS 2012 R2 Essentials) draait. Deze NAS is bedoeld voor geavanceerd thuisgebruik, thuiswerkers, zelfstandigen en kleine bedrijven tot 50 werknemers.
Thecus Technology Corporation, een Taiwanese multinational, is gespecialiseerd in nas-servers, direct-attached storage (das)-servers en network video recorders (nvrs). Het bedrijf is bij ons toch vooral bekend voor zijn nas-apparaten en is één van de weinige fabrikanten die nas’en uitbrengen met Windows als besturingssysteem. Daarnaast maakt Thecus ook nas-servers met zijn eigen op Linux gebaseerde ThecusOS-besturingssysteem.
De hier geteste W5810 nas bestaat trouwens ook in een versie met ThecusOS en heet dan N5810. Er is ook een N5810Pro die als extra een ingebouwde ups (noodvoeding) met interne batterij heeft. Je mag dus met ons concluderen dat Thecus een eigenzinnig trekjes heeft en nas’en creëert die op allerlei gebieden verschillen van de doorsnee-nas.
Het bedrijf heeft een vrij uitgebreid gamma Windows-nas’en dat start met de W2000 (377 euro), die over twee schijfbaaien beschikt maar voor de rest exact hetzelfde functioneert als de hier geteste W5810, het vijf-baaien topmodel in het Windows-gamma voor thuisgebruik en kmo’s. Tussen die twee zitten nog de W4000 (522 euro met vier baaien) en W5000 (536 euro met vijf baaien).
De plus-versies van deze nas-servers hebben dubbel zoveel ram aan boord als de ‘gewone’ versies en kosten iets méér. Maar je kunt de ram natuurlijk ook zelf uitbreiden, want het zijn per slot van rekening kleine Windows-computertjes in een nas-torenverpakking.
Uitrusting
De W5810 kost leeg 656 euro en die hogere prijs is voor een stuk te verklaren door de krachtigere processor, namelijk een 64-bit quad-core Intel Celeron J1900, exact dezelfde cpu als in de eerder door ons geteste QNAP TurboNAS TS-451+8G. Let op: alle vermelde prijzen zijn exclusief btw!
In plaats van 8 GB werkgeheugen zoals de nas van QNAP heeft de Thecus W5810 4 GB DDR3 ram aan boord dat officieel niet kan worden uitgebreid. De qua hardware identieke Linux-gebaseerde Thecus N5810 kan tot 8 GB ram worden uitgebreid, dus volgens ons is er technisch geen reden waarom dat voor de W5810 ook niet zou kunnen, al hebben we het niet geprobeerd.
De W5810 heeft drie usb 3.0-poorten, waarvan één op de voorzijde, twee usb 2.0-aansluitingen, twee Gigabit Ethernetpoorten, een hdmi-uitgang en een line-out 3,5mm audio-uitgang. Op de voorzijde bevindt zich onderaan een tweeregelig led-display voor statusboodschappen dat echter nooit méér informatie toont dan “Starting…”. Bij de Linux-versie van deze nas wordt het display wél gebruikt en kun je met de vier drukknoppen die eronder staan allerlei beheerstaken uitvoeren.
“Hot swappen” van schijven is net zoals bij een Linux-nas mogelijk, maar je moet de schijf wel eerst via Apparaatbeheer uitschakelen (“Schijfstations” openklappen, rechtsklikken op de betrokken schijf en “Uitschakelen” kiezen). Je kunt ze dus niet gewoon uit de nas trekken zoals bij een Linux-nas doorgaans wel mogelijk is. Eens de schijf teruggeplaatst of vervangen dien je ze weer in te schakelen via hetzelfde Apparaatbeheer van Windows.
Taalpakket installeren
Windows Storage Server 2012 R2 Essentials gebruikt dezelfde gebruikersinterface als Windows 8. Dat heeft het voordeel van vertrouwdheid. Bovendien is het wel degelijk Windows en kun je er dus alle bestaande Windows-software op installeren.
Het besturingssysteem staat startklaar op een vast gemonteerde ssd van 60 GB. Nadat je de lege nas voorzien hebt van de nodige schijven, sluit je een hdmi-scherm, usb-toetsenbord en usb-muis aan, start je het apparaat op en zie je het Windows-installatiescherm zoals je dat kent van een Windows-computer. Eén verschil is er helaas wel: WSS spreekt geen Nederlands. De volledige installatie en initiële configuratie moet je in het Engels (of in één van de andere ondersteunde talen zoals Frans) uitvoeren. Voor sommige gebruikers kan dat een hinderpaal vormen.
Nadat alles geïnstalleerd is, kun je gelukkig wel een Nederlandstalig Windows Server-taalpakket downloaden en installeren en de server verder in je moedertaal gebruiken. Je vindt het hier: http://ftp.thecus.com/wss/.
Zoek in de Windows 8-zoekdialoog naar het programma “lpksetup”. Klik “Install Display Languages”. Open het “Dutch(nl-nl).cab” taalpakket dat je net hebt binnengehaald. Vink “Dutch(Nederlands)” aan in de getoonde lijst. Klik op “Next” en accepteer de licentievoorwaarden. Wacht geduldig tot het taalpakket geïnstalleerd is. Dit duurt immers érg lang, bij ons bijvoorbeeld meerdere tientallen minuten. Klik na afloop op “Restart now” om de nas opnieuw te starten.
Als de server herstart is, ga je naar “Control Panel, Clock Language and Region” en klik op “Add language”. “Nederland (Nederland)” is nu toegevoegd en staat bovenaan in de getoonde lijst. Klik op “Options” en “Make this the primary language”. Klik op “Log off now”. Log opnieuw in met Ctrl-Alt-Del om de Nederlandse interface te activeren.
Het beheer mocht iets gebruiksvriendelijker
Het zal niet de eerste keer zijn dat we moeten vaststellen dat de Linux-gebaseerde nas-servers véél gebruiksvriendelijker in te richten zijn dan deze WSS-nas. Terwijl je dit toch andersom zou verwachten, want volgens de volksmond is Linux ingewikkeld en Windows gebruiksvriendelijk. Maar voor deze WSS-serverversie geldt helaas het omgekeerde…
Laten we dan ook maar direct vermelden dat Thecus hier ook meerdere steken laat vallen. De meegeleverde startgids, die trouwens geen Nederlandstalige afdeling heeft, bevat net voldoende informatie om de server op te starten, maar hoe het daarna verder moet dien je helemaal zelf uit te zoeken.
Vooraan in de gids staat een lange lijst met verwijzingen naar Microsoft Technet-artikelen over WSS, maar die helpen een beginnende gebruiker niet echt op weg. En op de ftp-server van Thecus vind je ook extra documentatie. Maar een echte wizard om je op weg te helpen is er niet.
Bijvoorbeeld een raid-volume inrichten op de geïnstalleerde schijven, dat volume formatteren en de nodige gedeelde mappen creëren moet je allemaal zelf doen via het Windows schijfbeheer. Voor een min of meer ervaren gebruiker is dat geen probleem, maar een beginner loopt hier hopeloos verloren. Dan is een Linux-gebaseerd nas toch eenvoudiger in gebruik te nemen…
Het Windows Server Essentials Dashboard dat je terugvindt op de desktop onder het pictogram “Dashboard” helpt je bij het inrichten van je nas. Hier voeg je gebruikers, functies en onderdelen toe en verbind je de nas met cloud services. De mogelijkheden zijn erg uitgebreid en het zou ons te ver voeren om ze hier allemaal om te sommen.
Gebruikers die WSS gewend zijn, kunnen ook direct via Serverbeheer werken. Dat pictogram vind je terug op de taakbalk, naast het Start-pictogram. Maar dit is eigenlijk alleen bedoeld voor geavanceerde gebruik. De functies van het Dashboard en van Serverbeheer overlappen gedeeltelijk, wat voor een beginner verwarrend kan overkomen. Gebruik bij twijfel vooral het Dashboard!
Beheer op afstand
Standaard is beheer op afstand uitgeschakeld. Wil je je nas ook kunnen beheren via Windows Remote Desktop Services dan stel je dat het eenvoudigst in via “Configuratiescherm, Systeem en beveiliging, Systeem, Instellingen voor externe verbindingen” (het kan ook via het Serverbeheer, maar dat werkt omslachtiger). Maak het bolletje zwart bij “Externe verbindingen met deze computer toestaan”, selecteer eventuele gebruikers die je hiervoor toestemming wilt verlenen en klik op “OK”.
Daarna kun je je server op elke Windows-computer in het lokale netwerk openen via de standaard aanwezig app “Verbinding met extern bureaublad”. Typ het serveradres (“naam.local” of ip-adres) en vul je gebruikersnaam en -wachtwoord in.
Bevestig het certificaat en vink eventueel “Mij niet meer vragen voor verbindingen met deze computer” aan zodat dit scherm de volgende keer wordt overgeslagen. Klik op “Ja”. Nu kun je je nas op elke computer in het lokale netwerk bedienen via remote access. Wil je dit ook via het internet kunnen doen dan is de configuratie ingewikkelder, maar ook dat is mogelijk.
Ook beheer op afstand via een webbrowser behoort eventueel tot de mogelijkheden. Typ in een browser het ip-adres of netwerknaam van de nas, bijvoorbeeld “pcmtest.local/”. De melding verschijnt dat “Remote Web Access” uitgeschakeld is. Klik op “How do I turn on RWA” en volg de instructies om dit in te schakelen. Dit is ingewikkelder omdat je ook een domeinnaam moet configureren. Volg de wizard die je vind in het Dashboard. Ga naar “Start”, kies “Instellen” en selecteer “Anywhere Access instellen”. Klik op “Klik om Anywhere Acces te configureren”. Het is alleen iets voor gevorderden.
Orbweb.me
WSS Essentials biedt veel mogelijkheden, evenveel als een typische Linux-nas. Het is allemaal wat moeilijker te configureren, maar in een Windows-netwerkomgeving vaak wel eenvoudiger te gebruiken op client-computers.
Thecus levert ook enkele extra’s mee. Zo is een jaarabonnement inbegrepen op Orbweb.me, peer-to-peer-software die je toelaat om je server eenvoudig en veilig via het internet te gebruiken. Gebruik promotiecode “wss.thecus.com” om je gratis abonnement te claimen.
Verschillende functies die Orbweb.me biedt zijn ook aanwezig in WSS Essentials, maar de cloudfuncties van Orbweb.me zijn voor een doorsnee gebruiker eenvoudiger te configureren. Nadeel is dat je na het eerste jaar €49 per jaar moet betalen als je het systeem zonder advertenties wil gebruiken. Storen de advertenties je niet, dan blijft Orbweb gratis bruikbaar.
Dankzij Orbweb kun je je server op afstand via het internet beheren, de Windows-desktop van de server via het internet gebruiken (met inbegrip van alle Windows-apps zoals Microsoft Office), bestanden op afstand gebruiken en multimedia op afstand beluisteren, bekijken en streamen (tot Full HD 1080p resolutie). Dit kan via de Desktop Agent die draait op Windows 7 of hoger of via mobiele clients voor iOS 6 en Android 4 en hoger. Met Orbweb tover je deze nas dus in feite om in een met aes-256 encryptie beveiligde cloudserver.
Windows Server Essentials Media Pack
Om je nas te kunnen gebruiken als mediaserver moet je het Windows Server Essentials-mediapakket installeren (http://tinyurl.com/zsutgem; deze pagina toont alleen de Engelse versie, maar die schakelt automatisch over naar Nederlands als je het Nederlandse taalpakket in WSS geactiveerd hebt). Vink ook zeker het document “Managing Media Streaming” voor download aan. Na installatie moet je nas worden herstart om het pack te activeren.
Het WSS-mediapakket maakt een dlna-server van je nas en je kunt daarna muziek, foto’s en video’s bekijken en beluisteren op dlna-apparatuur en in dlna-clients. Het media pack kan ook audio en video streamen naar html5-compatibele browsers via de ingebouwde remote web access (rwa).
Eens het pack geïnstalleerd is, verschijn je nieuwe nas gewoon bij de “multimedia-apparaten” in de netwerkweergave van Windows en kan daarna gebruikt worden met alle dlna- en upnp-apparatuur en -software.
Op het gedeelde volume van je nas is een nieuwe map “ServerFolders” aangemaakt met daarin drie mappen voor “Music” (muziek), “Pictures” (foto’s) en “Videos”. De dlna-server zal de inhoud van deze mappen automatisch indexeren en ter beschikking stellen. Je beheert de mediaserver via de Media-tab in het Windows Essentials Dashboard. Die je vindt terug onder “Instellingen” rechts bovenaan in het Dashboard. Je kunt de dlna-server hier in- en uitschakelen, de mappen weergeven, hernoemen of wijzigen en de videostreamingkwaliteit instellen. Standaard staat die op “Laag”, maar de Thecus W5810 is krachtig genoeg om dit op “Hoog” of zelfs “Best” te zetten. Experimenteer met deze instelling voor de beste streamingresultaten.
In het document “Managing Media Streaming” dat je als het goed is samen met het mediapack downloadde lees je in detail hoe de mediaserver werkt en hoe je hem gebruikt.
Prestaties
We testten de nas zoals gebruikelijk met de Intel NAS Performace naspt-benchmark met vier 1 TB ssd-schijven in raid-5. De Thecus W8510 Windows-nas kopieert gegevens aan gemiddeld 94,9 MB/s naar de nas en aan 40,7 MB/s van de nas. De gemiddelde gewogen werksnelheid is 35 MB/s.
Twee Gigabit Ethernet-aansluitingen in een lacp-load balancing configuratie hebben nauwelijks invloed op de prestaties, al vertraagt de video streaming dan wel een klein beetje. Met één Ethernetpoort streamt deze nas 4x HD video aan gemiddeld 56,6 MB/s.
De Linux-gebaseerde QNAP Turbo NAS TS-451+-8G die we onlangs testten heeft krek dezelfde processor als deze Thecus en presteert heel wat beter…
Conclusie
De Thecus W8510 Windows-nas is geen nas voor beginners. Wellicht zal hij meestal door een specialist ingericht moeten worden, want om het zelf te doen heb je toch een gedegen kennis van Windows-server nodig. Het gebrek aan een uitgewerkte documentatie helpt daarbij ook al niet. Eens ingericht, werkt dit apparaat zeer betrouwbaar in een Windows-omgeving, compleet met vertrouwde Windows-interface. De bouwkwaliteit is erg goed, maar vergelijkbaar geconfigureerde Linux-nas’en zijn (heel) wat sneller en vaak ook een stuk goedkoper.
Adviesprijs: 793,99 euro (leeg, btw in)
Bron: www.diskidee.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier