De federale overheid zet definitief een punt achter i-Police, het ambitieuze maar fel gecontesteerde digitaliseringsproject dat de Belgische politie naar de 21ste eeuw moest loodsen.
Minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) heeft het contract met de Franse IT-reus Sopra Steria verbroken nadat een kritische doorlichting uitwijst dat tastbare resultaten uitbleven, ondanks miljoenen aan investeringen. Het project i-Police was bij de lancering in 2021 de heilige graal voor de informatiestroom binnen de geïntegreerde politie. Het doel was even nobel als complex: tachtig versnipperde databanken en applicaties samenbrengen in één uniform platform. Een raamovereenkomst van 299 miljoen euro werd toegekend aan een consortium rond de Franse consultancyreus Sopra Steria. Nu, ruim vier jaar later, trekt de overheid de stekker uit het stopcontact. De balans is pijnlijk: van het totale budget is reeds 75,8 miljoen euro uitgekeerd, terwijl er nauwelijks werkende modules tegenover staan.
Moeizaam traject
De stopzetting komt niet als een verrassing voor wie het politieke en technologische landschap wat volgt. Om te beginnen kende het project al een zeer moeizame start. Sopra Steria kon na de gunning van het contract in 2022 starten. ‘Samen met onze partners kijken we er naar uit om dit project uit te werken en er een model van te maken voor andere Europese politiekrachten’, zei een ambitieuze Michel Lorgeré, CEO Sopra Steria Benelux, toen nog in het persbericht.
Ministers willen 115 miljoen voor digitale politie
Maar de eerste gesprekken over de nood aan digitalisering dateerden al van 2016: in de nasleep van de aanslagen op de luchthaven in Zaventem en de Brusselse metro. 115 miljoen wilden de bevoegde ministers toen uitgeven om de politie te digitaliseren. Op 20 mei 2016 werd de spreekwoordelijke krabbel onder wat i-Police moest worden, ook effectief gezet. De eigenlijke voorbereiding startte in 2017 maar op de uiteindelijke aanbestedingsprocedure en de gunning bleef het dus lang wachten.
Longread: Hoe iPolice de natie veiliger maakt
Meer dan twee jaar geleden bleek al dat de digitalisering van de politie vierkant loopt. Informatiebeheer, informatieprocessen en ICT-projecten waren niet op elkaar afgestemd, aldus auditor Deloitte in 2023. Tegelijk was het toen al onduidelijk welke projecten prioritair zijn en was er volgens het rapport ook een gebrek aan visie op het digitale transformatieproces. Vorig jaar werd daarom nog geprobeerd om het grote project op te knippen in behapbare fasen maar ook dat bleek geen succes. De technische schuld en de vertragingen bleven zich opstapelen.
Digitale transformatie politie draait vierkant
Het is dan ook geen verrassing dat een nieuwe doorlichting van i-Police expliciet opgenomen werd in het federaal regeerakkoord van de regering-De Wever. Die bepaling gaf minister Quintin het politieke mandaat om de uitvoering van het monsterproject kritisch tegen het licht te houden.
Outsourcing, digitale staat en AI: wat zegt het federaal akkoord over ICT?
Nieuwe doorlichting is hard
De conclusies uit de nieuwe evaluatie laten weinig aan de verbeelding over. ‘Deze opdracht, voorbereid in 2017 en ondertekend in 2021, heeft geen tastbare resultaten opgeleverd’, concludeert minister Quintin nu. ‘Tot op heden is er geen enkel project in zijn totaliteit opgeleverd’, klinkt het in het rapport dat De Standaard kon inkijken. Van het totale budget van 299 miljoen euro werd tot nu al 75,8 miljoen euro uitbetaald aan Sopra Steria. Minister Quintin benadrukt dat slechts 1,8 miljoen euro daarvan werd betaald sinds het begin van deze regeerperiode.
In een bericht aan De Standaard erkent commissaris-generaal Eric Snoeck dat de digitalisering van de politie vertraging heeft opgelopen. Zowel hij als minister Quintin benadrukt dat de politie nu overschakelt op een nieuwe aanpak, gericht op kleinschaligere projecten, die meer leunen op de interne IT-diensten van de politie.
Het dossier i-Police verdwijnt hiermee in het rijtje van mislukte Belgische IT-prestigeprojecten. Voor de belastingbetaler resteert een gepeperde rekening van bijna 76 miljoen euro voor een systeem dat nooit echt heeft gewerkt. Het zal nu aan de interne IT-teams van de politie zijn om uit de as van dit debacle een werkbare digitale toekomst op te bouwen. Herrijzen als een feniks dus? Dat is een vergelijking die we in een IT-overheidscontext maar beter niet maken.