Vandaag ontmoeten techgigant Apple en chipmaker Qualcomm elkaar in een rechtszaal in het Amerikaanse San Diego. De zaak kan de verliezer miljarden kosten, maar heeft ook invloed op de toekomst van mobiele hardware.
De rechtszaak die vandaag start in San Diego, Californië, is het (voorlopige) hoogtepunt van een vete die al twee jaar lang aansleept, en die leidde tot rechtszaken over de hele wereld. De zaak draait om de vraag of Qualcomm een monopolie heeft op mobiele chips of, anders bekeken, hoeveel de patenten van de chipgigant waard zijn.
Waar gaat dit over?
Qualcomm is een van de grootste chipmakers ter wereld. Het bedrijf is vooral bekend om zijn Snapdragon GPU-chips voor mobiele telefoons, maar het maakt onder meer ook de draadloze chips die in de iPhone zitten (of zaten). Deze zaak draait in de grond om die draadloze chips, de 4G LTE modems die nodig zijn om mobiele data te gebruiken.
Volgens Apple betaalt het Qualcomm daarvoor te veel: het betaalt voor de aankoop van de modems zelf, maar het betaalt ook patentrechten voor het gebruik van Qualcomms netwerktechnologie. Apple beschuldigt de chipmaker er in principe van dat die zijn positie misbruikt om concurrentie tegen te gaan en de prijs van chips te verhogen. “Qualcomms illegale praktijken zijn slecht voor Apple en de hele industrie”, staat te lezen in Apple’s initiële aanklacht, “Ze leveren ons een enkele netwerkcomponent maar vragen al jaren een percentage op de gehele kost van onze producten.”
Apple wil alleen betalen voor de kost van de chips, terwijl Qualcomm meldt dat zijn technologie meer is dan de modem, en dat het dus compensatie moet krijgen op de verkoopprijs van de telefoon. Het spreekt ook tegen dat er sprake is van een monopolie en ziet Apple’s gebruik van Intel modelchips als een van de argumenten daarvoor. “Wij zijn een van de belangrijkste architecten van het draadloze ecosysteem en onze investeringen in R&D hebben het bedrijf aan de kop gezet van 2G, 3G, 4G en nu 5G”, zo zei Qualcomm CEO Mollenkopf tijdens de presentatie van de jaarcijfers in januari, “Het is belangrijk dat we onze intellectuele eigendom beschermen en zorgen dat we juist gecompenseerd worden voor onze uitvindingen en investeringen.”
Verzuurde relatie
De vete tussen de twee sleept al twee jaar lang aan. Apple gebruikte enkele jaren draadloze chips van Qualcomm in zijn iPhones maar vanaf 2016 liep de relatie tussen de twee bedrijven op de klippen. Rond die periode schakelde Apple over naar Intel voor netwerktechnologie en begonnen ook de eerste rechtszaken.
Volgens Apple besloot Qualcomm in 2011 namelijk om een korting op de betaalde royalty’s voor zijn patenten te geven, als Apple de bijhorende chips zou gebruiken in iPhones. Apple zegt dat het zich daarbij gedwongen voelde om dat te doen. Qualcomm draait het verhaal echter om en zegt dat Apple een korting op patenten eiste, en dat het daarom vroeg dat Apple alleen Qualcomm modemchips zou gebruiken in telefoons, als garantie dat het genoeg chips zou verkopen om die korting mogelijk te maken. Dat was alvast de regeling tot 2016, toen, volgens Apple, Qualcomm een miljard aan terug te storten geld achterhield.
Volgens Apple werd dat geld weerhouden omdat het bedrijf had meegewerkt met het Zuid-Koreaanse gerecht in een onderzoek naar monopoliepraktijken van Qualcomm. Qualcomm geeft aan dat dat contractbreuk is, omdat de regeling met Apple aangeeft dat de techgigant Qualcomm niet mag aanklagen. Qualcomm kreeg in die zaak ongelijk en moest de onbetaalde korting alsnog terugstorten. Daarmee was de kous echter niet af. Apple legde in januari 2017 een klacht neer voor de rechtbank in San Diego op januari 2017, waarbij het Qualcomm beschuldigde van machtsmisbruik en vroeg om minder licenties te betalen op Qualcomms technologie.
No licenses, no chips
Het probleem voor Apple is de ‘no license, no chips’ policy van Qualcomm. Wie van bij de chipmaker een modemchip (of andere chip) wil kopen, moet eerst een licentie kopen. Dat leidt tot oneerlijke concurrentie, zegt Apple, omdat Qualcomm zo meer zou kunnen vragen op zijn licenties, gezien het ook een dominante leverancier is van de chips. Als een fabrikant geen licentie wil betalen, zal het ook de chips niet kunnen gebruiken. Het verkoopt daarbij ook geen licenties aan makers van concurrerende chips en bundelt ook al zijn patenten. In plaats van te betalen voor het recht op één technologie, betaal je meteen patenten voor alle netwerktechnologie van Qualcomm.
Interessant detail daarbij is dat Qualcomm die ‘fee’ baseert op de prijs van het product, niet van de component. En iPhones zijn dure producten. Een van de argumenten die Apple naar voren brengt, is dan ook dat Qualcomm niet extra betaald moet worden voor de waarde die Apple creëert met zijn iPhone merk. Qualcomm merkt dan weer op dat het zijn fee baseert op een verkoopprijs van maximum 400 dollar, ook als de telefoon zelf voor drie keer dat bedrag over de toonbank gaat. Voor een telefoon van 1.200 dollar betaalt Apple dus hetzelfde bedrag in rechten als voor eentje van 400 dollar. In de praktijk komt het er op neer dat Qualcomm 7,50 dollar krijgt per iPhone, voor het volledige amalgaam aan patenten. Apple wil echter 1,50 dollar per telefoon betalen, een gebruiksrecht van 5 procent op de kost van de modem (van 30 dollar) die in de iPhone zit. Het bedrijf argumenteert daarbij bovendien dat het een belangrijke hoeksteen is van de huidige netwerkeconomie, en dat veel van de functies in smartphones vandaag niet mogelijk zouden zijn zonder Qualcomms onderzoek. Het vindt die patent fee dus verantwoord.
Over en weer
Nadat Apple de eerste zaak opstartte, rond het terugstorten van een miljard dollar aan achtergehouden korting, vroeg het bedrijf aan zijn fabrikanten, waaronder bijvoorbeeld het Taiwanese Foxconn, om te stoppen met het betalen van licenties aan Qualcomm tot de hele zaak uitgeklaard was. Iets wat de fabrikanten ook deden, en waardoor Qualcomm op zijn beurt een rechtszaak tegen de fabrikanten aanspande, in mei 2017, voor het niet betalen van patentrechten.
In juli 2017 begonnen die fabrikanten dan weer een eigen rechtszaak tegen Qualcomm, waarbij ze het bedrijf beschuldigden van machtsmisbruik. Dat antitrustverhaal begon een eigen leven te leiden, met onder meer onderzoeken door regulatoren in Zuid-Korea, Taiwan, China, de Verenigde Staten en Europa.
Qualcomm, van zijn kant, heeft Apple voor meerdere rechtbanken gesleept voor concurrentievervalsing, voor het schenden van patenten en het delen van confidentiële informatie met Intel. De rechtszaak over de bedrijfsgeheimen loopt nog, maar Qualcomm won onlangs wel rechtszaken over de schending van drie van zijn patenten in San Diego. Gelijkaardige rechtszaken leidden eerder al tot een tijdelijk verbod op de verkoop van bepaalde modellen van iPhone in Duitsland en China.
Om maar te zeggen dat er wel wat bagage is tussen de twee partijen. Algemeen worden die verschillende kleinere rechtszaken echter gezien als een soort voorbereiding op de zaak die vandaag in zitting gaat, dezelfde die door Apple werd aangespannen in januari van 2017 en waar we dus al al die tijd op zitten te wachten.
Wat zijn de gevolgen?
De nieuwe zaak begint vandaag met het kiezen van een jury. Verwacht wordt dat de zitting een vijftal weken zal aanslepen, en dat grote namen als Apple CEO Tim Cook en Qualcomm CEO Steve Mollenkopf zullen worden opgeroepen om te getuigen. Op het spel staan ettelijke miljarden dollars. Apple’s fabrikanten (waaronder Foxconn), eisen een compensatie van 9 miljard dollar voor het te veel betalen van patentrechten sinds 2013. Qualcomm eist van zijn kant een tegemoetkoming voor contractbreuk en zou ook ettelijke miljarden dollars aan achterstallige betalingen terug willen.
Een uitspraak in het voordeel van Apple kan Qualcomm echter grotere kopzorgen opleveren: het zou de deur openzetten voor andere fabrikanten om lagere patentrechten te eisen. Daarmee zou het huidige zakenmodel van de chipbouwer in elkaar stuiken, gezien die patentrechten het grootste deel van Qualcomms inkomsten vormen.
Voor Apple moet er vooral snel een oplossing komen. Het bedrijf gebruikt momenteel Intel modemchips in zijn toestellen, maar Intel heeft geen 5G chips. Als Apple 5G-snelheden wil aanbieden, moet het dus zijn geschillen met Qualcomm bijleggen, al heeft Huawei (dat een tijd terug begonnen is met het ontwikkelen van eigen chips) al fijntjes aangeboden om zijn 5G-chips aan Apple te leveren.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier