Toekomst Uber en Lyft hangt af van Californisch wetsvoorstel
Het zakenmodel van diensten als Uber en Lyft, dat is gebaseerd op zelfstandige chauffeurs, hangt in thuisbasis Californië aan een zijden draadje. Een nieuw wetsvoorstel kan gevolgen hebben voor de hele ‘gig economy’.
Ritjesdiensten Uber en Lyft steken miljoenen dollars in de promotie van een wetsvoorstel in de Amerikaanse staat Californië. Het gaat om een lokale wet, maar omdat de lokale regio ook het hoofdkwartier is van veel app-dienstenbedrijven, kan de uitkomst gevolgen hebben voor het businessmodel van de zogeheten ‘gig economy’. Aan de grond van de zaak: moeten app-bedrijven als Uber of Lyft hun chauffeurs een ziekteverzekering en andere arbeidsvoorwaarden bieden.
Volgens de overheid alvast wel. De staat Californië, waar de hoofdkwartieren van Uber en Lyft zijn gevestigd, wil dat beide bedrijven hun chauffeurs behandelen als werknemers, en zij dus recht hebben op overuren, ziekteverzekering en andere arbeidsvoorwaarden. Uber en Lyft vinden van niet, maar een rechter gaf de staat begin augustus gelijk, waarna de diensten ermee dreigden om hun activiteiten daar volledig stop te zetten.
Enkele dagen geleden werd in kortgeding beslist dat de diensten nog even mogen verder werken op de oude manier. Dat is echter een voorlopige beslissing en als de zaken verdergaan zoals nu, zullen Uber en Lyft hun chauffeurs op een bepaald punt toch als echte werknemers moeten behandelen en betalen, iets wat de bedrijven, beide diep in het rood, niet zien zitten.
Een nieuwe poging
De nieuwe hoop van de bedrijven ligt nu bij ‘Proposition 22’, een wetsvoorstel waarover de bevolking van de staat in november mag beslissen. Dat wetsvoorstel is op zich een amendement op Assembly Bill 5, een wet die in september vorig jaar door de staat werd goedgekeurd, en die ‘gig workers’, vaak mensen die als chauffeur en maaltijdbezorger werken, de rechten van werknemers geeft.
Lichtjes voorspelbaar zien bedrijven als Uber en Lyft, maar ook bezorgers DoorDash, InstaCart en Postmates, deze wet liefst verdwijnen. Zij geven aan dat chauffeurs niet bijdragen aan de kernmissie van hun bedrijf en dus niet in aanmerking komen voor werknemersstatus. Samen hebben ze zo’n 100 miljoen dollar verzameld om de wetgeving aan te vechten zodat ze hun mensen niet moeten verzekeren.
Het resultaat is Proposition 22. Dat amendement geeft app-diensten de kans om hun eigen specifieke regels toe te passen op de arbeidsvoorwaarden van hun medewerkers. Het gaat in principe om een verwatering van het originele Assembly Bill 5. Als Proposition 22 aangenomen wordt, gaan nog altijd enkele chauffeurs betere arbeidsvoorwaarden krijgen, maar zullen het er veel minder zijn, omdat de regels voor wie daarvoor in aanmerking komt strenger worden. Het wetsvoorstel staat bij op de stembiljetten bij de verkiezingen van 3 november, op de dag dat in de VS ook gestemd wordt voor de president.
De wet krijgt extra gewicht omdat het gaat om het zakenmodel van deze diensten in hun thuisbasis, maar Lyft en vooral Uber worden in meerdere landen aangepakt. Het bedrijf wordt in Londen bijvoorbeeld ook al aangeklaagd om de manier waarop het zijn chauffeurs behandeld, en het kwam in Brussel en Amsterdam in de problemen voor het inzetten van chauffeurs zonder taxilicentie.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier