YouTube verstrengt zijn regels, maar weet nog niet hoe ze toe te passen

Videoplatform YouTube heeft nieuwe regels aangekondigd die onder meer Nazi-ideologie verbieden. Het bedrijf slaagt er echter nog niet in zijn bestaande regels op een overzichtelijke manier toe te passen.

YouTube heeft in een blog gemeld dat het zijn regels rond het aanzetten tot haat heeft geüpdatet. Onder de nieuwe regels worden video’s gebannen waarin beweerd wordt dat een groep superieur is aan een andere om discriminatie, segregatie of ander vormen van uitsluiting goed te praten. Of dat nu rond leeftijd, geslacht, ras, religie, kaste of seksuele oriëntatie gaat.

Er komt ook een expliciete ban op video’s die ‘de Nazi-ideologie ophemelen’. Het ontkennen van historische gebeurtenissen zoals de Holocaust mag ook niet meer, en kanalen die meermaals de grenzen van die regels opzoeken, zullen het moelijker hebben om geld te verdienen met hun video’s. Daarmee verstrengt YouTube zijn regels. Hoewel racistische uitspraken en bijvoorbeeld het ontkennen van de Holocaust in landen als België bij wet verboden zijn, was dat op het videoplatform tot voor kort niet zo. In principe moeten onder de nieuwe regels dan ook video’s van bijvoorbeeld blanke supremacisten gebannen worden. Verwacht wordt dat duizenden video’s nu van het platform worden gehaald.

Intenties en daden

Maar hoe streng die nieuwe regels zullen worden toegepast, is een andere zaak. Het doordrukken van dit soort regels is op de grote sociale platformen namelijk bijzonder lastig. Dat wordt duidelijk bij een andere zaak, die eerder deze week viraal ging.

In een dispuut rond de journalist Carlos Maza en de YouTuber Steven Crowder was de reactie van YouTube alvast bijzonder warrig. De openlijk homoseksuele Maza werkt voor nieuwssite Vox en gaf aan dat hij al jarenlang het mikpunt is van spot en beledigingen door de genaamde Crowder, een YouTuber met een rechts conservatieve talkshow. Daarbij zou Crowder zich vooral richten op Maza’s geaardheid en ethniciteit. Crowder’s fans, zo zegt Maza, bestookten hem na elk van de video’s met een overdaad aan haat.

YouTube onderzocht de zaak en meldde in eerste instantie dat er niets aan de hand was. “Hoewel we taal hebben gevonden die duidelijk kwetsend is, overtreden de video’s onze regels niet,” zo schreef het bedrijf in een mededeling. Nadat het verhaal viraal ging op Twitter, besloot het bedrijf dan weer wel om de video’s van Crowder niet langer van advertenties te voorzien tot hij zijn taal opkuist. Hij moet ook de links weghalen naar een deel van zijn merchandise, waaronder t-shirts met de tekst ‘Socialism is for f*gs’, een verwijzing naar een Engels scheldwoord voor holebi’s.

Het verhaal valt bijzonder ongelukkig omdat juni ‘Pride Month’ is, een periode van bewustmaking voor de holebi-gemeenschap, en de maand waarin bedrijven zoals YouTube hun logo’s en merchandise uitrusten met regenboogvlaggetjes om hun steun uit te drukken voor hun LGBTQ-klanten.

Iedereen te vriend

Wat betekent dit nu? In het kort, dat YouTube’s regels een zootje zijn, zoals dat ook is bij Facebook en Twitter. En dat het redelijk onmogelijk is om ze ook door te drukken. Over het algemeen proberen de grote platformen hun regels, zoals we eerder al zagen bij bijvoorbeeld extreem-rechtse activisten als Tommy Robinson, niet té streng toe te passen. Deels omdat vooral rechtse conservatieve stemmen de techplatformen vaak beschuldigen van discriminatie (vooralsnog zonder veel bewijs). Maar deels ook omdat de videosite zich probeert politiek afzijdig te houden, wat met onderwerpen als deze min of meer onmogelijk is.

Het Maza-Crowder verhaal wordt door velen dan ook gezien als een censuurverhaal, waarbij Maza veel te ver gaat in het proberen stilleggen van een onafhankelijke kritische stem. “Het is grappig,” zegt Crowder in een reactievideo. “Het is een comedy show. ‘Lispende homo’ is onschadelijk en ik zeg dat graag.”

De trage, veranderende houding van YouTube in dit dispuut voedt bovendien het idee dat de regels ogenschijnlijk arbitrair worden toegepast, vaak in functie van hoeveel publiciteit een bepaalde zaak krijgt, en afhankelijk van de hoeveelheid volgers van de YouTubers in kwestie. YouTube helpt zijn zaak bovendien niet door in de eigen reactie aan Maza de uitspraken van Crowder ‘kwetsend’ te noemen. In de eigen regels staat namelijk dat kwetsende posts, die gemaakt zijn om mensen te beledigen, niet zijn toegestaan.

Beterschap dan maar?

Websites als Twitter, YouTube en Facebook zien zichzelf steeds meer geplaatst in de rol van cultuurrechter, waarbij ze onder druk komen om de grote hoeveelheid propaganda, desinformatie, beledigende content of ronduit gewelddadige of pedofiele beelden op hun megaplatformen in te dijken.

Daar een weg in vinden is moeilijk. Als Facebook alle naakt automatisch blokkeert, dan worden beelden van oude Vlaamse meesters en foto’s van borstvoedende moeders mee weggevaagd, met protesten tot gevolg.

Iets gelijkaardigs dreigt ook te gebeuren met beledigingen, zo redeneert YouTube. Bepaalde scheldwoorden worden bijvoorbeeld als geuzennamen gebruikt in rapnummers en mogen dus niet gebannen worden. Maar diezelfde scheldnamen krijgen wel een andere betekenis als ze door, we zeggen maar wat, een lid van de Ku Klux Clan worden gebruikt in een toespraak. YouTube wil vermijden dat kunstwerken, of debatten over hete hangijzers als immigratie, politieke identiteit of ras niet op voorhand geblokkerd worden.

Dat soort moderatie verdient, terecht, een meer genuanceerde aanpak. Maar YouTube krijgt ook 300 uur aan nieuw videomateriaal per minuut en zet dus algoritmes in om die massa te bestieren. En laat nuance en context nu net niet de sterke kanten zijn van algoritmes.