Facebook bant opnieuw onderzoekers die advertenties bestuderen

Pieterjan Van Leemputten

Facebook heeft een onderzoek van de New York University naar advertenties op het platform gekelderd. Het blokkeert de accounts van de betrokken onderzoekers, wat het eerder ook al deed met gelijkaardige initiatieven.

Facebook is een van de grootste online advertentieplatformen ter wereld, maar door het zeer gericht adverteren en Facebook die nauwelijks controle uitvoert op wat er wordt geadverteerd, staat de deur open voor zaken als financiële oplichting, maar ook desinformatie rond politiek of vaccinaties.

Accounts geschorst

Dat wordt onder meer onderzocht door het NYU Ad Observatory project, dat via een add-on in de browser verzamelt welke advertenties mensen te zien krijgen op Facebook. Maar dat is niet naar de zin van het sociale netwerk. De onderzoekers kregen eind vorig jaar al een formele vraag om hun activiteiten stop te zetten. Nu worden de accounts van de onderzoekers geschorst, waardoor ze hun onderzoek helemaal niet kunnen verderzetten.

Selectief in privacyschending

Het is niet de eerste keer dat Facebook dit doet. In 2019 werd al een gelijkaardig Europees initiatief geblokkeerd, waar toen de VRT en De Tijd aan meewerkten. Zowel toen als nu wijst het bedrijf naar de extensie waarvan het zegt dat het ook data van gebruikers verzamelt die niet deelnemen of daar expliciet toestemming voor geven.

Dat is op zich een zeer ironische verdediging, want Facebook heeft intussen een eindeloze lijst van privacyproblemen waarbij het te laks was voor zichzelf of externe partijen, of zelf data verzamelt van mensen die niet eens lid zijn van Facebook. Bijvoorbeeld via tracking pixels op websites met een like-knop. De houding van Facebook om dat wel lang te tolereren, maar een universitair onderzoeksproject niet, is dubbelzinnig.

Eigen advertentie-bibliotheek onvolledig

Facebook heeft sinds 2019 een eigen bibliotheek waar advertenties in worden bewaard en doorzoekbaar zijn. Maar de onderzoekers zelf hebben al opgemerkt dat lang niet alle advertenties daar worden bewaard. In het verleden ontdekte ze onder meer systematische fouten in de bibliotheek, maar ook misinformatie in politieke advertenties.

Hoofdonderzoekster Laura Edelson zegt op Twitter dat haar project, waar zo’n 25 onderzoekers en journalisten bij betrokken waren, hierdoor de facto is stopgezet omdat hun eigen Facebookaccounts zijn stopgezet en zo ook toegang tot Facebook’s eigen advertentiebibliotheek.

Het stopzetten van het project krijgt wel bijval uit politieke hoek. Onder meer Amerikaans senator Mark Warner zegt bezorgd te zijn over de praktijk van Facebook net omdat de onderzoekers een onafhankelijke partij zijn om tekortkomingen van Facebook in kaart te brengen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content