Mark Zuckerberg mikt op privacy, maar zwijgt over het verdienmodel van Facebook

Facebook zal oude berichten automatisch laten verdwijnen, end-to-end-encryptie invoeren in alle chatdiensten van het bedrijf en minder persoonlijke gegevens verzamelen. Dat belooft CEO Mark Zuckerberg althans in een bericht op het sociale netwerk.

Mark Zuckerberg wil zijn sociaal netwerk omturnen van het digitaal equivalent van een dorpsplein naar de digitale versie van een woonkamer, zo schrijft hij in zijn visietekst. Dat wil hij doen aan de hand van drie vernieuwingen, waarvan de eerste twee vorige maand al enigszins duidelijk werden tijdens zijn toelichting bij de kwartaalcijfers van het bedrijf.

Ten eerste herhaalt Zuckerberg dat hij WhatsApp, Instagram en Facebook Messenger meer wil integreren. Het moet bijvoorbeeld mogelijk worden om via Messenger berichten te versturen naar WhatsApp- of Instagram-gebruikers en vice versa. Het idee daarachter is dat de zender zich niet hoeft aan te trekken welke chatdienst de ontvanger precies gebruikt. Zuckerberg voegt daar nu ook aan toe dat dat evengoed SMS-berichten kunnen zijn, en dat hij overweegt om daarbij RCS te ondersteunen. Eerder bleek al dat Google van deze standaard gebruik wil maken om een nieuwe berichtenapp te maken die de opvolger van de sms moet worden.

Discreet chatten

Ten tweede benadrukt de Facebook-baas dat het integreren van de berichtendiensten niet mag betekenen dat de end-to-end-encryptie in WhatsApp verloren gaat. Meer zelfs: hij wil die versleuteling ook invoeren in Messenger en in de chatfunctie van Instagram.

In WhatsApp wordt end-to-end-encryptie sinds april 2016 standaard toegepast voor zowel tekst- als spraakberichten. Daardoor zijn alle berichten versleuteld vanaf het moment dat je ze verzendt tot het moment dat ze op een andere telefoon gelezen worden. Technisch kan niemand van buitenaf meelezen, ook geen politiediensten die met een bevelschrift zwaaien.

Minder persoonlijke gegevens verzamelen

Tot slot wil Zuckerberg de filosofie achter de Stories-functie uitbreiden, waarbij berichten na 24 uur verdwijnen. Hetzelfde principe zou bijvoorbeeld kunnen gelden voor alle publieke berichten, waarvan u niet wil dat ze u na enkele jaren plots in verlegenheid brengen.

‘Berichten kunnen bijvoorbeeld standaard na een maand of een jaar worden verwijderd’, schrijft Zuckerberg. Belangrijk is dat hij erbij zegt dat ook de metadata (wanneer wie een bepaald bericht geschreven heeft) zal worden weggegooid: ‘We gebruiken deze gegevens om onze spam- en veiligheidschecks uit te voeren, maar we hoeven deze niet altijd lang te bewaren. Een belangrijk onderdeel van de oplossing is om in de eerste plaats minder persoonlijke gegevens te verzamelen. Dat is de manier waarop WhatsApp vanaf het begin is gebouwd.’ Wat hij er dan weer niet bij vertelt is dat zijn bedrijf de metadata van WhatsApp-gesprekken nu wel bijhoudt.

Eén vraag blijft onbeantwoord

Dat Zuckerberg resoluut de privacy-kaart trekt op een moment dat steeds meer mensen zich bewust worden van de manier waarop hun persoonlijke gegevens gebruikt worden, is geen verrassing. De Facebookbaas voorspelt dat communicatienetwerken die gericht zijn op privacy populairder zullen worden dan open netwerken, en wil daar met zijn bedrijf op inspelen. Of Facebook écht een privacygericht platform zal worden, of eentje dat enkel doet alsof, zal echter nog moeten blijken. Zeker gezien de voorgeschiedenis van het bedrijf.

‘Ik begrijp dat veel mensen niet zullen geloven dat Facebook dit soort privacy-gericht platform kan of zelfs maar wil bouwen, omdat we eerlijk gezegd geen al te beste reputatie hebben op dat vlak’, schrijft Zuckerberg.

De CEO had een flink deel van die scepsis kunnen wegnemen door in te gaan op een vraagstuk dat hij nu onbeantwoord heeft gelaten: hoe hij zijn privacy-gerichte diensten denkt te combineren met het verdienmodel van zijn bedrijf. Als berichten op het sociale netwerk na een bepaalde tijd effectief verdwijnen, als berichten in Messenger effectief versleuteld worden en als er minder persoonlijke gegevens verzameld worden, zal het immers een stuk moeilijker worden om gepersonaliseerde reclame aan te bieden. Door de privacykaart te trekken, lijkt hij dus in zijn eigen voet te schieten. En waarom zou u iemand vertrouwen die zegt dat hij in zijn eigen voet zal schieten?