Boycot remt innovatie bij Huawei niet af

De geopolitieke omstandigheden zitten Huawei niet bepaald mee. De innovatiemachine blijkt vier jaar na de eerste Amerikaanse handelssancties zeker niet stilgevallen. En de focus op Europa, die is er nog.

Over de nieuwe superchip mochten we geen vragen stellen, klonk het wat lacherig toen we ingingen op de uitnodiging van Huawei om hun Connect conferentie in Shanghai te volgen. Even voordien raakte dan ook bekend dat de Amerikaanse overheid een officieel onderzoek gestart is naar de Chinese chip in de nieuwe Huawei Mate 60 Pro(+). Die lijkt geavanceerder dan wat de VS voor mogelijk achtte – u weet wel, met dat verbod voor Amerikaanse bedrijven om handel te drijven met Chinese toeleveranciers in gedachten. Het verbod zorgde ervoor dat Huawei onder meer de samenwerking met Google kwijtraakte voor de succesvolle Android-smartphones, en dat we Huawei-smartphones niet meer in onze winkels vinden. Maar ook met chipspelers is een samenwerking in principe nauwelijks nog mogelijk.

Meer dan 20.000 bezoekers zakten af naar de conferentie in de Chinese havenstad, waaronder heel wat Europeanen en ook enkele Belgische klanten, onder meer uit de gezondheidszorg. Belgische telecomspelers zagen we er niet meteen. Dat ligt misschien wat moeilijk sinds de waarschuwing van Europa en België om ‘waakzaam’ te zijn voor spionage door Chinese overheden. Een officieel verbod is er niet, maar dat Huawei het moeilijk heeft in onze contreien mag wel duidelijk zijn. Waarheid of niet: de onderhuidse beschuldigingen raken onvermijdelijk aan het imago van de Chinese speler die de afgelopen jaren wel zeer uitdrukkelijk zijn zinnen gezet had op de Europese bedrijfs- en telecomwereld.

Maar de interesse voor de producten en oplossingen is op zich zeker niet weg, benadrukt Brian Chamberlin van Huawei, die ons in het hoofdkwartier in haar thuisstad Shenzhen te woord staat. Als executive advisor binnen de Carrier Marketing afdeling staat hij in rechtstreeks contact met voornamelijk operatoren. “Duizenden internationale klanten komen hier elk jaar op bezoek, waarvan ik hooguit enkele Amerikaanse bedrijven zag passeren”, zegt Chamberlin. “Maar de Europese bedrijven, die zie ik nog steeds langskomen. Zij zijn zeer geïnteresseerd in onze innovatie”, beweert de man – nota bene een in 2016 ingeweken Amerikaan: zijn familie begrijpt het niet, zo vertelt hij.

Ergens begrijpen we zijn familie. Sinds toenmalig Amerikaans president Donald Trump het bedrijf op een zwarte lijst zette is de Amerikaanse handelsban steeds meer uitgebreid naar bijkomende Chinese bedrijven. Maar over Huawei worden wel de meeste verhalen verteld: van een gebrek aan respect voor mensenrechten tot spionage. Maar bovenal: de te nauwe banden die het bedrijf zou hebben met de Chinese overheid. Onder Joe Biden kwam er geen koerswijziging. Ook de huidige Amerikaanse president wil niet dat Huawei 5G-apparatuur op Amerikaans grondgebied installeert, omdat die gebruikt kan worden voor spionage. En dat verbod kreeg in 2020 ook navolging in het Verenigd Koninkrijk. Ondertussen hadden BT – de historische operator – en andere carriers al Huawei-apparatuur in hun eerste 5G-netwerken. Die moet nu tegen 2027 ontmanteld worden. Het verwijderen van Huawei-basestations en 5G-materiaal en inwisselen voor dat van andere leveranciers heeft volgens Britse media pas nog voor de eerste pannes in mobiele netwerken gezorgd.

Waarschuwingen zorgen voor onrust

In andere Europese landen loopt het nog niet zo’n vaart maar blijft het veelal bij ‘waarschuwingen’. Het resultaat is eigenlijk wel bijna hetzelfde: want hoe doet u zaken met een bedrijf waarvan uw eigen overheid het gevaarlijk vindt om er zaken mee te doen? “Dat is hoe Europese bedrijven nu naar ons komen. Ze willen onze producten nog wel, ze zijn overtuigd van onze kwaliteit, maar vragen aan ons hoe we kunnen tegemoetkomen aan de bezorgdheden van hun nationale overheden”, aldus Brian Chamberlin. Die bezorgdheden horen we ook bij een Nederlands bedrijf dat mee afreisde naar China. “Ik ben al jaren een zeer tevreden klant voor hun opslagapparatuur en wil op zich graag opnieuw bijtekenen. Maar ik maak me wel zorgen of het verstandig zou zijn. Als je intekent, reken je op ondersteuning voor een aantal jaren. Maar wat als Huawei helemaal zou verdwijnen uit Europa?”, vraagt hij zich af.

Die vrees is onterecht, antwoordt Victor Xian, Benelux-CEO bij Huawei. “Europa en meer bepaald de Benelux zal altijd een belangrijke markt voor ons blijven. Onze klanten staan centraal bij alles wat we doen, en dit zal onveranderd blijven, ongeacht de geopolitieke omstandigheden”, stelt Xian. “We zijn ondertussen al meer dan 20 jaar actief in Europa. Volgens een rapport van Copenhagen Economics bedroeg de economische toegevoegde waarde van Huawei aan Europa 12,3 miljard euro in 2021 en meer dan 140.000 banen. We betalen in Europa 5,2 miljard euro aan belastingen. In België hebben we vier kantoren met meer dan 100 werknemers. We hebben ook een Cyber Security Transparency Centre geopend in Brussel. Het laat Huawei’s end-to-end cyberbeveiligingspraktijk zien. Het mag duidelijk zijn dat we nog altijd even vastberaden zijn om aan de behoeften van onze klanten te voldoen en hen zo goed mogelijk van dienst te blijven zijn hier in Europa.”

5,5G: ‘Niet gestolen van Ericsson’

Brian Chamberlin toont ons in het R&D-labo in de miljoenenstad Shenzhen de innovaties waaraan Huawei werkt, specifiek rond 5G. Of beter rond 5,5G: het doorontwikkelde vervolg dat op termijn een opstap naar 6G zal mogelijk maken. Denk dan aan betere, compactere 5G-basisstations die minder kabels nodig hebben en die met meer actieve antennes werken. “In 2019 werden we door de industrie en door operatoren daarin al als leading aanzien. De nieuwste generatie is nog een stuk kleiner en bovendien werken we met antennes die een veel beter bereik bieden. Narrow beamforming is daar de sleutel: heel gericht een signaal naar één 5G-toestel sturen zodat dat device meer bandbreedte ter beschikking krijgt. Rond die beamforming waren we in 2015 al een pionier”, stelt Chamberlin. En zo valt hij tijdens de toer wel een aantal keer in herhaling: zowat elk aspect van een 5G-netwerk werd of wordt verder verbeterd. Beter bereik, minder latency, hogere snelheden, lager stroomverbruik en minder interferentie. Maar minstens zo belangrijk in het zakenmodel van operatoren: dat alles met operationele kostenbesparingen.

China-kenner, -expert en -entrepreneur Pascal Coppens gelooft de claims grotendeels. Hij startte zijn carrière bij telcobedrijf Alcatel in Shanghai en schreef – ondertussen als partner bij nexxworks – ook al twee boeken over de technologierelatie met China met de veelzeggende titels ‘China’s New Normal’ en ‘Kunnen we China vertrouwen?’. “Kijk, we kunnen blijven beweren dat Huawei de 5,5G-technologie gestolen heeft van concurrent Ericsson, maar dat klopt gewoon niet. Dit bedrijf is sterk in innovatie. 5G was ook hun tweede grootste poot na smartphones, vooraleer alles aan banden gelegd werd,” zegt Coppens. “Maar het is de onzichtbare wereld die Huawei sterk maakt. Vijf jaar geleden zagen ze al in dat ze niet langer alleen maar op 5G en smartphones konden bouwen en zijn ze gaan diversifiëren. Onder meer in componenten voor zonnepanelen staan ze daardoor ineens ook sterk. En zo zijn er wel meer applicaties en industrieën waarin het bedrijf actief is. Daarnaast durven ze ook diversifiëren in regio’s. Ik verwacht dat ze ook veel gaan inzetten op het Midden-Oosten nu.”

”Rewriting the rules, dat is is wat we met Huawei altijd deden en nog steeds doen”, vervolgt Chamberlin, “en dat is waarom operatoren als het van hen afhangt graag met ons in zee gaan.” En toch voelt het vreemd om hier als Belg, als Europeaan, alles over innovatie in 5G-netwerken te horen van een leverancier die eigenlijk bijna niet meer aan de bak komt in de Europese telcosector.

“We hebben geen controle over de situatie in België en – bij uitbreiding – de EU. Hoewel we heel graag 5G zouden ondersteunen met onze veilige, betrouwbare oplossingen en infrastructuur, zijn we gebonden aan de opgelegde beperkingen die volgens ons innovatie belemmeren”, stelt Victor Xian. “Bovendien kan dit de toegang van miljoenen mensen tot 5G vertragen, wat kan leiden tot een tragere technologische innovatie en een verminderde economische groei. Basiseconomie leert je ook dat het uitsluiten van een belangrijke concurrent vooral problematisch kan zijn wanneer er slechts een handvol concurrenten zijn. Het resultaat van een dergelijke concentratie is meestal inferieure technologie die tegen hogere prijzen wordt verkocht”, zegt Xian onomwonden.

Toch is de kans dat alle sancties teruggedraaid worden zeer klein. “Tussen de Verenigde Staten en China komt het nooit meer goed,” stelt Pascal Coppens, “In Europa zie ik het wel nog gebeuren, maar dan gaan we op een andere manier moeten reageren en handelen. Het zal hoe dan ook afhangen van de individuen die het voor het zeggen hebben. Maar ik denk dat we op een bepaald moment gaan inzien in Europa dat we niet zonder China gaan kunnen. Maar ook niet zonder de Verenigde Staten. En dat gaat ons in een situatie brengen dat we ofwel partij kiezen en in ons vel snijden, ofwel dat we hen tegen elkaar uitspelen. Maar dan gaan we als Europa wel onze emotionele kant moeten laten varen. Alle berichten rond mensenrechten, spionage en dergelijke kunnen we vooralsnog moeilijk loslaten, dat is wel duidelijk. Maar de plooien helemaal gladstrijken? Dat zie ik echt niet meer gebeuren. Ik ben er van overtuigd dat we alsmaar meer naar een bipolaire wereld evolueren. Europa gaat daar zijn positie moeten zoeken en dat wordt een grote uitdaging.”

Brian Chamberlin is duidelijk geen fan van de Amerikaanse overheid, die hij beschuldigt van massale beïnvloedingscampagnes. “Ondertussen betalen klanten, ook in Europa, het gelag”, zucht hij op het einde van de toer. “Er wordt zoveel verteld dat manifest onjuist is. Wie verspreidt die nonsens? Neem nu die zogenaamde ingebouwde achterpoortjes in onze netwerken waarlangs we zouden kunnen spioneren. Waarom zouden we dat doen? We weten dat iedere operator sowieso testen uitvoert op nieuwe netwerkapparatuur, net om zo’n achterdeuren te detecteren. Dus waarom zouden we zo’n risico lopen om betrapt te worden? Ook dat hele idee dat vanuit China hele netwerken platgelegd kunnen worden is ridicuul en gewoon onmogelijk: operatoren zouden dat onmiddellijk detecteren”, klinkt het.

Nog volgens Chamberlin hebben de Amerikaanse sancties om de Chinese bedrijven te treffen ook een omgekeerd effect. “Het resultaat is dat niemand nog Amerikaanse technologie wil kopen. Ik ken een grote Chinese bank die daarom Oracle-databases vervangen heeft door Huawei-software. Chinese bedrijven vervangen Amerikaanse software en technologie nu massaal door Chinese alternatieven. Die impact moeten Amerikaanse bedrijven ongetwijfeld ook voelen.”

Dat beaamt Pascal Coppens, “maar ze doen het niet zozeer vanuit nationalisme, maar gedreven door veiligheid. Huawei heeft effectief een groot probleem gehad met Oracle, waardoor ze ook voor hun eigen ERP-software geen toegang meer kregen. Het resultaat? Huawei is dan maar zelf een eigen ERP gaan ontwikkelen die nu uitgerold wordt in 170 verschillende landen en sites. Oracle is daar dus een grote klant kwijt. Maar het hangt ook samen met de nieuwe datawetgeving in China die stelt dat data binnen China moet blijven.”

Werken aan Chinese backbone

In Shenzhen en Guangdong zagen we de 5,5G-machine in actie, maar dat was niet de belangrijkste boodschap die het bedrijf in petto had op de Connect 2023-conferentie in Shanghai. De Chinese techreus Huawei trekt – naast 5,5G dus – voluit de kaart van cloud, AI en digitale transformatie: als een backbone voor China, maar ook om ‘de wereld een andere optie te bieden’. Een niet mis te verstane boodschap aan de Verenigde Staten dat Huawei niet aan opgeven denkt. De slogan passeerde als een rode draad doorheen de presentaties en ook CFO Sabrina Meng formuleerde een aantal keer de nieuwe mantra: “We bouwen een stevige technologische basis voor China, en een alternatief voor de wereld.”

“We zijn de laatste decennia nooit gestopt met het uitstippelen van de toekomst, en we ondersteunen meer dan 1.500 netwerken wereldwijd. We gaan niet stoppen”, klonk het. Meng schetste de evolutie van all-ip naar all-cloud oplossingen. “Nu is het tijd om de opportuniteiten rond artificiële intelligentie helemaal te omarmen”, besloot ze. En daarmee was de toon gezet bij de andere sprekers. Onder meer David Wang, chairman of ICT Infrastructure Managing Board, ging er uitgebreid op door. Volgens hem zullen AI-applicaties stilaan centraal komen te staan in bedrijfsomgevingen. “De intelligente wereld is er, maar we moeten zeker nog enkele hindernissen overwinnen. AI gaat in productiesystemen nu, sneller dan ooit. En bedrijven hebben betere modellen nodig die hun eigen flow en processen begrijpen en er naar handelen.” Huawei legt daarbij de nadruk op samenwerking en ecosystemen. Een van die bedrijven waar het al sinds 2017 mee samenwerkt rond AI is iFlytek, dat software voor stemherkenning en andere producten voor telecommunicatie maakt. Samen zijn zij enkele van de sterkhouders in het in 2017 opgerichte State Key Laboratory of Cognitive Intelligence. iFlytek is internationaal wel al eens in opspraak gekomen als een van de architecten van het camerasurveillancenetwerk dat China bedekt: van steden tot de meest rurale gebieden. Qingfeng Liu, voorzitter en partner bij het Chinese iFlytek, ziet een momentum voor China. “Dit moment is even belangrijk als de uitvinding van internet of telefonie. We ondersteunen al lang de ontwikkeling van algemene kunstmatige intelligentie, maar helaas zijn we ook door de VS op de lijst van geblokkeerde bedrijven gezet om handel mee te drijven. Los daarvan zijn we op heel wat vlakken al de nummer één”, klopt de man zich op de borst.

Maar lag China niet achter in de AI-race? “De afgelopen drie jaar had China ook al aandacht voor big data-modellen, maar was het te weinig bezig met dataverzameling die nodig is om AI goed te trainen. Daar moesten we versneld werk van maken en dat moet ook nu zeker nog extra gebeuren. Niet alleen internetgegevens maar evengoed ook de legaal verkregen data van bijvoorbeeld de industrie. Die kunnen gebruikt worden voor de integratie in die industrieën”, schetst de topman het plan.

En dat zou zomaar eens kunnen lukken ook, meent Pascal Coppens: “Op termijn kunnen ze het waarschijnlijk wel, maar het zal niet gemakkelijk zijn. De reden dat het ze wel kan lukken, is omdat wij in het westen niet gealigneerd zijn. We zoeken in Europa continu een balans. Enerzijds willen we het China moeilijk maken en onze concurrentiepositie behouden, maar anderzijds willen we ook de opportuniteit in innovatie niet verliezen. Dat zie je nu bijvoorbeeld heel fel bij de hele heisa rond elektrische wagens waar sommige landen in Europa ook nog eens hun eigen prioriteiten naar voor schuiven. Die inhaalrace in AI is niet alleen iets dat bij Huawei leeft, maar is eigenlijk deel van een bredere trend in China. Bedrijven willen bewijzen dat ze achterstand kunnen inhalen, nieuwe markten kunnen aanboren en Europa of de VS zelfs hier en daar kunnen voorbijsteken.”